از مهریه چه می دانید؟ آیا می دانید مهریه چیست و چند نوع مهریه داریم؟ با انواع مهریه و شرایط پرداخت مهریه آشنایی دارید؟ تکلیف مهریه زن بعد از فوت شوهر چه میشود؟ منظور از محاسبه مهریه به نرخ روز دقیقا چیست؟ مهریه عندالاستطاعه با عندالمطالبه چه تفاوتی دارد؟ مراحل اجرا گذاشتن مهریه چه ترتیبی دارد؟ ما این مطلب را زیر نظر کارشناسان و مشاوران حقوقی خود که در زمینه دعاوی خانواده تخصص دارند، ترتیب داده ایم.
در این مطلب توضیح داده ایم مهریه چیست و شرایط تعلق مهریه به زن را برشمرده ایم. انواع مهریه بررسی شده و با مطالعه این مطلب اطلاعاتی درباره عدم ذکر مهریه در عقد نکاح در اختیار شما قرار داده شده است. در صورتی که نیاز به مشاوره حقوقی درباره مهریه،مشاوره حقوقی رایگان، آنلاین،مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری، تعیین مهریه، نحوه پرداخت مهریه و مطالبه مهریه نیاز به مشاوره حقوقی دارید، وکیل طلاق در تهران یا وکیل خانواده می توانند به شما کمک کنند.
وکلای متخصص وکیل پرس آماده خدمت رسانی به شما هستند. جهت دریافت مشاوره حقوقی از وکیل طلاق یا وکیل پایه یک دادگستری با ما تماس بگیرید.
مهریه چیست؟
در پاسخ به این سوال که مهریه چیست؟ باید بگوییم: مهریه به مالی گفته می شود که مرد به واسطه عقد نکاح به زن پرداخت می نماید. در قانون مدنی نیز قانون گذار مهریه را هر چیز دارای مالیتی در نظر گرفته است که دارای قابلیت تملک نیز باشد. مهریه با توافق بین زوجین مشخص میگردد و سقفی جهت تعیین میزان آن در قانون در نظر گرفته نشده است و تعیین میزان به تراضی طرفین برمی گردد.
شرایط تعلق مهریه به زن چیست ؟
شرایط تعلق مهریه به زن چیست ؟ در چه شرایطی مهریه به زن تعلق می گیرد و در چه شرایطی مهریه به زن تعلق نمی گیرد؟ در این قسمت شرایط تعلق مهریه به زن را بخوانید.
امهریه مالی است که به محض انعقاد عقد نکاح به زن تعلق می گیرد و بر ذمه مرد است که با توجه به نوع آن بایستی پرداخت گردد. از این رو می توان اینگونه بیان نمود که شرط تعلق مهریه به زن وقوع عقد نکاح و توافق طرفین در این باره است.
مهریه در عقد نکاح دائم و موقت وجود دارد واما موقت بودن نکاح ، سبب اجباری بودن مهریه است و چنانچه در نکاح موقت مهریه ذکر نگردد ،نکاح باطل است.
در باب تعلق مهریه به زن سوالات شایعی بین عموم مطرح می گردد ، از جمله اینکه:
در ویدیو زیر به موضوع مهمی با عنوان: “آیا میدونید؟ چطور میشه مهریه رو از پدر شوهر مطالبه کرد؟؟” پرداخته ایم حتما مشاهده کنید.
نکته: دیگری که مطرح می شود این است که امتناع زن از ایفای وظایف زناشویی تا پیش از پرداخت مهریه سبب اسقاط نفقه زن نمی گردد و مرد نمی تواند بدین علت که زن از ایفای وظایف زناشویی امتناع نموده است از پرداخت نفقه وی خودداری نماید.
اما چنانچه زن پیش از پرداخت مهریه از طرف مرد وظایف زناشویی را ولو یک بار به خواست خویش انجام دهد دیگر نمی تواند از انجام وظایف مزبور امتناع نماید و تمکین خویش را منوط به دریافت مهریه نماید .
ذکر یک نکته حائز اهمیت
در صورتی که زن باکره ( دوشیزه) باشد و همسرش فوت نماید، و در ضمن عقد نکاح مهریه نیز ذکر شده باشد در این صورت ، زن مستحق نیمی از مهریه می باشد که می تواند این میزان را از ماترک متوفی دریافت نماید اما چنانچه متوفی اموالی نداشته باشد که مهریه را بتوان از ماترک او مطالبه نمود ، در این صورت امکان مطالبه مهریه از سایر وراث متوفی وجود ندارد و حتی اگر پدر یا مادر متوفی تمکن پرداخت داشته باشند ، امکان الزام و اجبار آن ها به پرداخت مهریه همسر متوفی وجود ندارد .
انواع مهریه
مهریه در فقه و قانون مدنی انواعی دارد که با توجه به نوع نکاح و شرایط آن ، مشخص می گردد.انواع مهریه عبارتند از :
- مهر المسمی
چنانچه در عقد نکاح زن ومرد ، میزان مهر را پیش از انعقاد عقد نکاح مشخص نموده باشند مهر بر مبنای توافق زوجین به زن تعلق می گیرد که به این نوع مهریه مهر المسمی گفته می شود .
قانون گذار در ماده 1080 قانون مدنی مقرر داشته است :
” تعیین مقدار مهر منوط به تراضی طرفین است .”
ماده 232 قانون مدنی برخی از شروط ضمن عقد را بیان داشته است وقرار دادن این شروط را باطل اعلام نموده است بدون اینکه وجود این شروط به عقد اصلی خلل وارد نماید . این شروط عبارتند از:
“…1) شرطی که انجام آن غیر مقدور باشد.
2) شرطی که در آن نفع و فایده نباشد.
3) شرطی که نامشروع باشد. “
با توجه به توضیحات مزبور مشخص است که برخی از مهریه های احساسی که زوجین تعیین می نمایند به جهت اینکه شرایط لازم را دارا نمی باشد باطل است.اما شروط باطل سبب باطل شدن عقد نکاح نمی گردد. عقد نکاح در صورتی که مهریه این چنین تعیین شده باشد صحیح است.
اما چنانچه نوبت به پرداخت مهریه برسد و مهریه نامعقول باشد در این شرایط ، مرد به پرداخت مهریه این چنینی الزام و اجبار نمی گردد بلکه در این مواقع به زن مهر المثل با توجه به شان و وضعیت اجتماعی وی تعلق می گیرد.
مصادیق مهریه های نامتعارف
- تعیین 1367 بوسه عاشقانه به عنوان مهریه
- 100 کیلو بال پشه
و موارد مشابه که به وفور دیده می شود
- مهر السنه
مهر السنه مهریه ای است که رسول خدا برای همسران خویش و حضرت فاطمه تعیین نموده است.
- مهر المثل
چنانچه نکاح دائم منعقد گردد اما مهریه بین زوجین مشخص نشده باشد و یا اینکه مهریه مطابق قانون تعیین نشده باشد ،در این مواقع در صورتیکه بین زن و مرد پس از عقد نکاح نزدیکی واقع شود و مرد قصد مطلقه نمودن همسر خویش را داشته باشد ،در این صورت عدم تعیین مهریه و یا غیر متعارف بودن آن باعث نمی شود که زن از مهریه محروم گردد بلکه در این مواقع نیز پس از جدایی به زن مهریه تعلق می گیرد که به این مهریه مهر المثل گفته می شود.
یک نکته حائز اهمیت
مهر المثل در زمانی به زن تعلق میگیرد که مهر تعیین نشده باشد و یا مهر تعیین شده معقول و متعارف نباشد و نزدیکی بین زوجین صورت گیرد و مرد همسر خویش را طلاق دهد اما اتفاق دیگری که در این بین ممکن است رخ دهد این است که در این مواقع پیش از اینکه نزدیکی صورت گیرد یکی از زوجین فوت نماید، که در این صورت، به زن هیچ مهری تعلق نمی گیرد.
- مهر المتعه
گاهی ممکن است نکاح دائمی بین زن و مرد منعقد گردد اما پیش از انعقاد عقد نکاح بین زوجین جهت تعیین مهریه توافقی صورت نگرفته باشد و یا اینکه شرط عدم مهر بین زوجین شده باشد. در این مواقع چنانچه پس از عقد نکاح و پیش از اینکه بین زن ومرد نزدیکی صورت گیرد ،مرد اقدام به طلاق همسر خویش نماید ، مرد در هنگام طلاق لازم است که مهریه ای به همسر مطلقه خویش پرداخت نماید که به این مهریه ،مهرالمتعه گفته می شود.
نکته مهم
جهت تعیین مهر المتعه ، قانون گذار در ماده 1094 قانون مدنی وضعیت مرد را از حیث دارایی و تمکن در نظر دارد.
عدم ذکر مهر در عقد نکاح
چنانچه مهریه در عقد نکاح دائم ذکر نشود سبب باطل شدن عقد نکاح نمی گردد و عقد نکاح صحیح است اما چنانچه در نکاح موقت مهریه در عقد نکاح ذکر نشود عقد نکاح باطل است و قانون گذار به جهت حمایت از حقوق زن حتی در صورتی که در عقد نکاح مهریه ای برای زن در نظر گرفته نشده باشد باز هم زن را مستحق دریافت مهریه می داند اما در شرایط مختلف این موضوع متفاوت است .
عدم ذکر مهر و طلاق پیش از نزدیکی : چنانچه مهر در عقد ذکر نشده باشد ومرد همسر خویش را پیش از نزدیکی طلاق دهد بایستی به زن مهرالمتعه پرداخت نماید.
عدم ذکر مهر و طلاق پس از نزدیکی : چنانچه نزدیکی بین زن و مرد واقع شود و سپس مرد نسبت به طلاق اقدام نماید در این صورت مرد بایستی به عنوان مهریه مهر المثل به زن پرداخت نماید.
عدم ذکر مهر و فوت شوهر پیش از نزدیکی : در صورتی که مهری ذکر نشده باشد و شوهر پیش از نزدیکی فوت نماید زن مستحق مهری نمی باشد.
عدم ذکر مهر وفوت شوهر پس از نزدیکی : در صورتیکه مهری در عقد ذکر نشده باشد و بین زن و مرد نزدیکی واقع شده باشد و شوهر فوت نماید، زن مستحق مهر المثل می باشد.
مهریه عند الاستطاعه و عند المطالبه چه تفاوتی دارند؟
آنچه در بیشتر مواقع شنیده می شود و معمول و شایع است این است که مهریه عند المطالبه است و زن هر زمانی که بخواهد می تواند آن را مطالبه نماید. در واقع عند المطالبه همانطور که از معنای تحت الفظی آن بر می آید هر زمان که درخواست شود باید پرداخت گردد و بر خلاف تصور برخی از افراد مهریه عند المطالبه هیچ ربطی به طلاق و جدایی زوجین ندارد و زن هر زمان حتی در زمان زندگی مشترک با مرد نیز می تواند مهریه عند المطالبه خویش را درخواست نماید و مرد نیز موظف است که آن را هر زمان که زن درخواست می نماید به وی پرداخت نماید.
اما مهریه عندالاستطاعه نیز با معنای تحت الفظی آن هماهنگی دارد . مهریه عند الاستطاعه بدین معناست که استطاعت و توانایی پرداخت از سوی مرد وجود داشته باشد و در غیر این صورت امکان الزام وی وجود ندارد. البته این امر به معنای این نیست که مرد می تواند از زیر مهریه شانه خالی کند بلکه تفاوت آن با مهریه عند المطالبه در این است که اگرچه این نوع مهریه نیز قابل مطالبه است اما تمکن مرد را در مطالبه بایستی در نظر گرفت .
در این مواقع چنانچه مرد توانایی پرداخت داشته باشد زن می تواند با معرفی اموال وی در صدد مطالبه مهریه خویش برآید اما تفاوت بین مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه در این است که در مهریه عند الاستطاعه امکان جلب و ممنوع الخروج نمودن مرد وجود ندارد اما در مهریه عند المطالبه امکان جلب و ممنوع الخروج نمودن مرد توسط زن وجود دارد.
آیا لازم است پیش از تعیین مهریه با مشاوره حقوقی و وکیل خانواده مشورت صورت گیرد؟
در اکثر مواقع زوجین به دلیل هیجانات پیش از ازدواج از موضوع مهریه و اهمیت آن گذر می نمایند اما در زمان وقوع مشکلات ،عواقب عدم مشورت و عدم آگاهی خویش را متوجه می شوند که معمولا جهت جبران اشتباهات بسیار دیر است. از این رو توصیه می شود پیش از انعقاد عقد نکاح ، زوجین در این باره اطلاعات مقتضی را از وکلا و مشاوران حقوقی مجرب کسب نمایند و با ذهنی باز و اطلاعات جامع و کامل نسبت به این موضوع تصمیم گیری نمایند.
همچنین بخوانید:
حکم جلب زوج برای گرفتم مهریه چگونه است؟
مهر المثل بر چه مبنایی تعیین می گردد ؟
مهر المثل با توجه به شان زن و موقعیت خانوادگی و اجتماعی نسبت به اماثل و و اقارب تعیین می گردد ،همینطور عرف و عادت محل نیز در تعیین میزان مهر المثلی که به زن تعلق میگیرد موثر است.
چه شرایطی جهت تعیین مهر المسمی باید رعایت گردد؟
اگرچه قانون گذار تعیین مهر را منوط به تراضی طرفین نموده است اما از طرفی زوجین نمی توانند در تعیین مهر المسمی چیزی را به عنوان مهریه قرار دهند که ارزش مالی و اقتصادی نداشته باشد .یا اینکه فاقد قابلیت تملک و نقل و انتقال باشد. و یا اینکه مرد قدرت بر تسلیم آن را نداشته باشد و همینطور مشروع و عقلایی نباشد.
تکلیف مهریه بعد از فوت شوهر چه می شود ؟
چنانچه هر فردی فوت نماید ،پس از فوت وی دیون وی حال می گردد و بایستی از ماترک متوفی پرداخت گردد. مهریه نیز جزء دیون متوفی است که پس از فوت مرد از اموال متوفی بایستی وصول گردد و لازم به ذکر است که مهریه جزء دیون ممتاز است و نسبت به سایر دیون متوفی اولویت دارد.
آیا مهریه در صورت عدم تمکین زن نیز به او تعلق می گیرد؟
مهریه بر خلاف تصور عموم هیچ ارتباطی با تمکین زن ندارد و حتی چنانچه زنی ناشزه (نافرمان از اوامر شوهر) نیز باشد، باز هم مهریه به وی تعلق می گیرد و به عبارت دیگر به محض انعقاد عقد نکاح ،زن مالک مهریه می گردد. حتی نکته قابل توجهی که در قانون مدنی نیز آمده است این است که زن می تواند تا زمانی که مهریه به وی پرداخت نشده است از ایفای وظایف زناشویی در مقابل همسر خودداری نماید البته این اقدام را در صورتی می تواند انجام دهد که مهریه وی عندالمطالبه باشد.
گروه وکلای وکیل پرس با دارا بودن کادر متخصص ومتبحر خویش در زمینه دعاوی خانواده و مشاوره های حقوقی با وکیل متخصص خانواده آماده ارائه اطلاعات حقوقی لازم به شما عزیزان می باشد. جهت اخذ مشاوره حقوقی با وکیل خانواده و یا مشاوره حقوقی آنلاین با وکیل پایه یک دادگستری هم اکنون تماس بگیرید.
صفحه رسمی اینستاگرام وکیل پرس را دنبال کنید
