قتل چه جرمی است و چه مجازاتی دارد؟ در این مطلب مفصل به معرفی جرم قتل، بررسی انواع قتل، شرایط تحقق قتل و مجازات انواع قتل از منظر قانون پرداخته ایم. جرم قتل یکی از دعاوی کیفری به حساب می آید که وکیل کیفری مطئول رسیدگی به آن است.
درصورت نیاز به مشاوره حقوقی قتل می توانید از وکیل کیفری وکیل پرس، مشاوره حقوقی رایگان دریافت نمایید و در صورت تمایل پرونده کیفری خود را به او بسپارید.
جرم قتل
جرم قتل را شاید بتوان یکی از خوفناک ترین جرائم در قانون مجازات اسلامی برشمرد چرا که جرم قتل معمولا نسبت به فردی بی گناه اعمال می گردد و با جرم قتل توسط قاتل فردی از حیات محروم می گردد و زندگی وی که ممکن بود سالیان طولانی ادامه پیدا کند خاتمه می یابد. البته جرم قتل انواع متفاوتی دارد و نکته قابل توجه این است که هر کدام از انواع قتل دارای مجازات قتل، مختص با نوع قتلی است که انجام می گیرد و مجازات قاتل در انواع قتل متفاوت است.
نکته قابل توجهی که در جرم قتل مدنظر واقع می گردد و جرم قتل را شکل می دهد، شرایط تحقق جرم قتل است، چرا که اگر شرایط تحقق جرم قتل در کنار یکدیگر نباشند جرم قتل شکل نمی گیرد و اعمال مجازات انواع قتل بسته به نوع قتل و جمع بودن شرایط تحقق جرم قتل است. و البته مهم تر از این موارد که جهت اعمال مجازات انواع قتل کاربرد دارد ادله اثبات جرم قتل است و تا زمانیکه ادله اثبات جرم قتل کشف نشود اعمال مجازات انواع قتل بی معناست.
مجازات قاتل جرم قتل عمدی قصاص و مجازات قاتل جرم قتل غیر عمدی تعزیر و دیه است اما اینکه وجه تمایز انواع قتل و مجازات انواع قتل چیست موضوعی است که نیازمند بحث و بررسی های گسترده تری است. در این مقاله ضمن تعریف جرم قتل، به بررسی انواع قتل و شرایط تحقق جرم قتل و مجازات قتل در انواع مختلف آن و همینطور به مجازات قاتل پرداخته می شود.
البته نکته حائز اهمیت در مجازات انواع قتل بحث چگونگی اثبات جرم قتل است که توضیح داده می شود و در آخر جرم قتل از منظر مشاور حقوقی قتل و وکیل قتل که سابقه پرونده های قتل را دارند بررسی می گردد.
با انواع قتل آشنا شوید
انواع قتل به 3 دسته تقسیم می شود و با توجه به انواع قتل، شرایط تحقق جرم قتل نیز متفاوت است.
1- قتل عمد
قتل عمد یکی از انواع قتل است، که در آن قاتل با انگیزه قتل و به صورت کاملا عمدی قصد جان آدمی بی گناه را می نماید و به حیات وی خاتمه می دهد.
قانون گذار جرم قتل عمد را در قانون مجازات اسلامی در ماده 290 به چهار دسته تقسیم نموده است و چنین مقرر داشته است که:
جنایت در موارد زیر عمدی محسوب می شود:
- هرگاه مرتکب با انجام کاری قصد ایراد جنایت بر فرد یا افرادی معین یا فرد یا افرادی غیرمعین از یک جمع را داشته باشد و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن واقع شود، خواه کار ارتکابی نوعاً موجب وقوع آن جنایت یا نظیر آن بشود، خواه نشود.
- هرگاه مرتکب، عمداً کاری انجام دهد که نوعاً موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن، می گردد، هرچند قصد ارتکاب آن جنایت و نظیر آن را نداشته باشد ولی آگاه و متوجه بوده که آن کار نوعاً موجب آن جنایت یا نظیر آن می شود.
- هرگاه مرتکب قصد ارتکاب جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته و کاری را هم که انجام داده است، نسبت به افراد متعارف نوعاً موجب جنایت واقع شده یا نظیر آن، نمی شود لکن درخصوص مجنیٌ علیه، به علت بیماری، ضعف، پیری یا هر وضعیت دیگر و یا به علت وضعیت خاص مکانی یا زمانی نوعاً موجب آن جنایت یا نظیر آن می شود مشروط بر آنکه مرتکب به وضعیت نامتعارف مجنیٌ علیه یا وضعیت خاص مکانی یا زمانی آگاه و متوجه باشد.
- هرگاه مرتکب قصد ایراد جنایت واقع شده یا نظیر آن را داشته باشد، بدون آنکه فرد یا جمع معینی مقصود وی باشد، و در عمل نیز جنایت مقصود یا نظیر آن، واقع شود، مانند اینکه در اماکن عمومی بمب گذاری کند.
ماده 290 قانون مجازات اسلامی به صراحت انواع قتل را مورد بررسی قرار داده است اما موضوعی که در انواع قتل عمد مشترک است بحث شرایط تحقق جرم قتل عمدی است که قاتل کلیه شرایط تحقق جرم قتل عمدی اعم از قصد ارتکاب جرم قتل، عمل مادی کشنده و عنصر قانونی را داراست.
2- قتل شبه عمدی
جرم قتل شبه عمدی یکی از انواع قتل غیر عمدی است که قاتل قصد انجام جرم قتل عمدی را ندارد و یا اینکه فعلی که انجام می دهد کشنده نیست و در کل یکی از عناصر تشکیل دهنده جرم قتل عمدی در آن مفقود است. قانون گذار در ماده 291 قانون مجازات اسلامی در باب جرم قتل غیر عمدی چنین آورده است:
جنایت در موارد زیر شبه عمدی محسوب می شود:
- هرگاه مرتکب نسبت به مجنیٌ علیه قصد رفتاری را داشته لکن قصد جنایت واقع شده یا نظیر آن را نداشته باشد و از مواردی که مشمول تعریف جنایات عمدی می گردد، نباشد.
- هرگاه مرتکب، جهل به موضوع داشته باشد مانند آنکه جنایتی را با اعتقاد به اینکه موضوع رفتار وی شیء یا حیوان و یا افراد مشمول ماده(۳۰۲) این قانون است به مجنیٌ علیه وارد کند، سپس خلاف آن معلوم گردد.
- هرگاه جنایت به سبب تقصیر مرتکب واقع شود، مشروط بر اینکه جنایت واقع شده یا نظیر آن مشمول تعریف جنایت عمدی نباشد.
3- قتل خطای محض
یکی از انواع قتل، جرم قتل خطای محض است، در قتل خطای محض قاتل جرم قتل نه قصد جنایت واقع شده بر مقتول را دارد و نه قصد عمل کشنده ای بر او را دارد اما بنا به شرایطی جرم قتل رخ می دهد و فردی بی گناه کشته می شود. قانون گذار در ماده 292 قانون مجازات اسلامی در باب جرم قتل خطای محض چنین آورده است:
جنایت در موارد زیر خطای محض محسوب می شود:
- در حال خواب و بیهوشی و مانند آنها واقع شود.
- به وسیله صغیر و مجنون ارتکاب یابد.
- جنایتی که در آن مرتکب نه قصد جنایت بر مجنیٌ علیه را داشته باشد و نه قصد ایراد فعل واقع شده بر او را، مانند آنکه تیری به قصد شکار رها کند و به فردی برخورد نماید.
مستند به ماده 292 قتل خطای محض از ناآگاهی قاتل نشات می گیرد که نه قصد قتل و نه فعل کشنده دارد اما از عمل او قتلی رخ می دهد از این رو به چنین قتلی در قانون مجازات اسلامی قتل غیر عمدی از نوع شبه عمد گفته می شود.
شرایط تحقق جرم قتل
شرایط تحقق جرم قتل با توجه به انواع قتل متفاوت است اما با توجه به اینکه انواع قتل بیان گردید به شرایط تحقق جرم قتل نیز پرداخته می شود. از شرایط تحقق جرم قتل جمع بودن عناصر تشکیل دهنده جرم قتل است که این عناصر تشکیل دهنده با توجه به انواع قتل متفاوت است از این رو به جهت باب بودن جرم قتل عمدی در این مقاله به بررسی شرایط تحقق جرم قتل عمدی پرداخته می شود. از شرایط تحقق جرم قتل عمدی جمع بودن 3 عنصر قانونی، مادی و معنوی در کنار یکدیگر است.
از شرایط تحقق جرم قتل عبارتند از جمع بودن 3 عنصر قانونی، مادی و معنوی.
عنصر قانونی جرم قتل: از اصلی ترین شرایط تحقق جرم قتل عنصر قانونی جرم قتل است. عنصر قانونی به معنای این است که قانون گذار جرمی را مورد جرم انگاری قرار می دهد و برای جرم مزبور مجازات در نظر می گیرد. درباره ی جرم قتل قانون گذار در ماده 290 قانون مجازات اسلامی را به جرم انگاری جرم قتل عمدی اختصاص داده است.
عنصر مادی: عنصر مادی یکی از شرایط تحقق جرم قتل است که به عملی گفته می شود که به وسیله آن جرم مورد نظر انجام می شود و در جرم قتل نیز هر گونه عمل کشنده ای با هر وسیله ای که نتیجه آن سلب حیات از انسان بی گناهی باشد عنصر مادی جرم قتل را تشکیل می دهد.
عنصر معنوی: دارا بودن عنصر معنوی یکی از شرایط تحقق جرم قتل و هر جرم دیگری است. در واقع عنصر معنوی به قصد و نیت مجرمانه قاتل جهت قتل بر می گردد که با چه هدفی دست به جرم قتل زده است. چنانچه هر 3 شرایط تحقق جرم قتل که گفته شد جمع باشند در این صورت جرم قتل عمدی شکل می گیرد و چنانچه هر کدام از عناصر مفقود باشند دیگر انواع قتل عمد محقق می گردند.
آیا مجازات انواع قتل را می دانید؟
مجازات انواع قتل با توجه به نوع قتل متفاوت است. و قانون گذار مجازات انواع قتل را در قانون مجازات اسلامی بیان داشته است. و مجازات قاتل را با توجه به نوع مجازات قتل عمدی در قانون قصاص است و قاتل به جهت سلب حیاتی که از فردی نموده است به مجازات سلب حیات محکوم می گردد.
مجازات انواع قتل های غیر عمدی با توجه به اینکه قتل شبه عمد باشد و یا خطای محض متفاوت است. مجازات قتل شبه عمد دیه و تعزیز از 3 تا 10 سال حبس است و مجازات قتل خطای محض دیه است که البته مجازات قتل خطای محض که دیه است توسط خود قاتل پرداخت نمی شود بلکه عاقله قاتل دیه قتل خطای محض را می پردازد.
اثبات جرم قتل چه راه هایی دارد؟
جرم قتل از جرائم کیفری است فلذا در جهت اثبات جرم قتل از ادله کیفری باید استفاده شود. از جمله ادله اثبات جرم قتل عبارتند از:
- اقرار
- شهادت شهود
- قسامه
- علم قاضی
اقرار
اقرار به معنای خبر دادن از حقی به ضرر خود و به سود دیگری است. اقرار یکی از ادله اثبات جرم قتل است که معمولا زمانی رخ می دهد که قاتل دستگیر می گردد و اسناد و مدارکی دال بر جرم قتل او در دست باشد در این صورت قاتل به جرم خویش اقرار می نماید و البته گاهی نیز قاتل پس از انجام جرم قتل، خود را معرفی می نماید و اقرار به جرم قتل می نماید.
شهادت شهود
شهادت شهود به معنای این است که افرادی که جرم قتل را مشاهده نموده اند به وقوع جرم قتل شهادت دهند و این واقعه را شرح دهند در این صورت چنانچه افرادی جرم قتل را مشاهده نموده باشد قاتل به مجازات جرم قتل محکوم می گردند.
قسامه
قسامه به معنای قسم خوردن جهت اثبات جرم قتل است. جرم قتل عمد با 50 قسم اثبات می گردد و انواع قتل غیر عمد همچون قتل شبه عمد و قتل خطای محض با 25 قسم اثبات می گردد.
علم قاضی
علم قاضی با توجه به اسناد و مدارکی که به دست می آید می تواند یکی از ادله اثبات جرم قتل باشد. در واقع قاضی محکمه با بررسی اسناد و مدارک و نشانه هایی که کشف شده است می تواند وقوع جرم قتل توسط قاتل را کشف نماید.
مشاوره حقوقی قتل با وکیل قتل متخصص
قتل از جمله جرائم کیفری است که معمولا عده کمی از وکلا خود را درگیر پرونده های کیفری جرم قتل می نمایند و در بین وکلا متقاضیان پرونده قتل بسیار محدود است و البته پرونده های جرم قتل نیز به جهت اینکه پای مرگ و زندگی یک انسان در بین است لازم است که با وسواس و علم حقوقی کامل نسبت بدان اقدامات قضایی صورت گیرد و ادله اثبات جرم قتل بایستی به خوبی تشخیص و مورد استفاده قرار گیرد.
همینطور گاها برخی از وکلا مخصوصا وکیل قتل متخصص با علم و دانش و تجربه ای که دارند می توانند جرم قتل را کشف و یا گاها متهم را به اسباب متعددی، از جرم قتل تبرئه نمایند. از این رو بهتر است که چنانچه در پرونده های قتل به مشاوره حقوقی قتل و ارکان آن نیاز دارید حتما از وکیل قتل که تبحر و دانش کافی در این زمینه داراست مشورت و هم فکری های لازم را اخذ نمایید.
در واقع این یک حقیقت است که مشاوره حقوقی قتل را هر وکیلی ولو متخصص در حوزه های دیگر نمی تواند ارائه دهد بلکه این امر موضوعی است که بسیار تخصصی و دارای نکات کلیدی مختص خود است که تنها از وکیل قتل که بارها چنین پرونده هایی را مدیریت و به نتیجه رسانده است بر می آید.
جهت اخذ مشاوره حقوقی قتل با وکیل قتل هم اکنون تماس بگیرید.
