کلاهبرداری اینترنتی، از آن دست موضوعاتی است که با توجه به فراگیر شدن روز افزون استفاده از اینترنت و بر طرف کردن نیاز ها در فضای سایبری توسط کاربران، این روز ها خیلی از کاربران فضای مجازی درگیر آن شده یا میشوند. در این زمینه موضوعات فراوانی وجود دارد که باید به آنها پرداخته شود : چگونه از کلاهبردار اینترنتی شکایت کنیم؟ جدیدترین کلاهبرداری اینترنتی کدام است ؟ کلاهبرداری اینترنتی از حساب بانکی چگونه انجام می شود ؟ کلاهبرداری اینترنتی از طریق اینستاگرام چیست ؟ ، چگونه کلاهبرداری اینترنتی را پیگیری کنیم و ….
در این مقاله سعی شده است به این سوالات پاسخ های کامل و جامعی داده شود، ضمن اینکه مطالبی دیگر از جمله : ارکان کلاهبرداری اینترنتی، عناصر مادی و معنوی، مجازات کلاهبرداری اینترنتی و …. نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. امیدواریم با مطالعه این مقاله به اطلاعات شما در این زمینه افزوده شود و ضمن اینکه اگر به مشاوره حقوقی نیاز داشتید، با گروه وکلای وکیل پرس تماس بگیرید.
کلاهبرداری اینترنتی چیست؟
یکی از مصادیق کلاهبرداری می باشد که در حال حاضر با توجه به پیشرفت تکنولوژی و گستردگی ارتباطات از طریق فضاهای مجازی بیشتر نمود یافته است. در واقع کلاهبرداری اینترنتی همان تحصیل مال غیر به وسیله مانورهای متقابانه است که در کلاهبرداری اینترنتی به وسیله رایانه تحصیل مال رخ می دهد و در واقع به شکل و حالت قبلی آن نیست.
ارکان کلاهبرداری اینترنتی
هر جرم جهت اینکه به وقوع بپیوندد نیاز دارد که ارکان تشکیل دهنده آن جرم در کنار یکدیگر جمع شوند. در جرم کلاهبرداری اینترنتی نیز لازم است که عناصر تشکیل دهنده این جرم در کنار یکدیگر وجود داشته باشند تا جرم مزبور شکل بگیرد. این عناصر عبارتند از:
- عنصر قانونی کلاهبرداری اینترنتی
- عنصر مادی کلاهبرداری اینترنتی
- عنصر معنوی کلاهبرداری اینترنتی
عنصر قانونی کلاهبرداری اینترنتی
کلاهبرداری اینترنتی در گذشته به جهت شایع نبودن استفاده از اینترنت معمولا به ندرت انجام می گرفت اما با رشد تکنولوژی و روی آوردن اکثر مردم به اینترنت و فضاهای مجازی، پای کلاهبرداران اینترنتی نیز به این عرصه باز شد از این رو قانون گذار بر آن شد تا این جرم را مورد جرم انگاری قرار دهد و منحصرا در مورد آن به تدوین ماده قانونی پرداخت. قانون گذار ماده 13 قانون جرایم رایانه ای را به جرم کلاهبرداری اینترنتی اختصاص داده است و چنین آورده است:
“هرکس به طور غیرمجاز از سامانه های رایانه ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه، وجه یا مـال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند علاوه بر رد مال به صاحب آن به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از بیست میلیون (20.000.000) ریال تا یکصد میلیون (100.000.000) ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
عنصر مادی کلاهبرداری اینترنتی
عنصر مادی به اعمالی گفته می شود که جهت انجام جرم مورد نظر نیاز است و عمل با این افعال مادی انجام می گیرد . در جرم کلاهبرداری اینترنتی نیزبرخی از اعمال وجود دارند که به وسیله آن ها جرم کلاهبرداری اینترنتی انجام می گیرد. و کلاهبرداران بدین وسیله وجوه یا امتیازات مالی و… را به نفع خود یا دیگری کسب می نمایند.
از این رو قانون گذار این افعال را شناسایی و مرتکب این اعمال مادی را در صورت واجد شرایط بودن کلاهبردار محسوب نموده است. برخی ازاین افعال عبارتند از: وارد کردن، تغییردادن، محو نمودن، ایجاد یا متوقف کردن داده ها یا مختل کردن سامانه های رایانه ای و….
عنصر معنوی کلاهبرداری اینترنتی
عنصر معنوی به معنای قصد و نیت مجرمانه در ارتکاب عمل مجرمانه می باشد. در جرم کلاهبرداری اینترنتی نیز، کلاهبردار بایستی سوء نیت مجرمانه را دارا باشد و با علم به اینکه عمل وی مجرمانه است و با قصد فریب قربانی و اخذ مال وی چنین اقدامی را انجام دهد.
چنانچه عناصر تشکیل دهنده جرم کلاهبرداری اینترنتی در کنار یکدیگر جمع شوند جرم کلاهبرداری اینترنتی شکل می گیرد.
مجازات کلاهبرداری اینترنتی چیست؟
قانون گذار جهت کلاهبرداری اینترنتی ضمانت اجرا قرار داده است و برای مرتکبین چنین جرمی مجازات در نظر گرفته است.
مجازات مرتکبین کلاهبرداری اینترنتی عبارت است از:
- رد مال کلاهبرداری شده به صاحب آن
- حبس از یک سال تا پنج سال
- جزای نقدی از بیست میلیون (20.000.000) ریال تا یکصد میلیون (100.000.000) ریال
رد مال مورد کلاهبرداری از بدیهیات است و مجرم بایستی آنچه را که از این طریق به دست آورده است بازگرداند اما مجازات حبس و جزای نقدی به صلاحدید قاضی محکمه ممکن است هر دو برای مجرم لحاظ گردد و یا اینکه یکی از آن ها اعمال گردد. هر یک از این موارد بسته به نظر قاضی ممکن است تعیین شود.
شروع به کلاهبرداری اینترنتی
شروع به جرم کلاهبرداری به معنای مجموعه اقداماتی است که جهت وقوع جرم کلاهبرداری اینترنتی لازم است انجام گیرد به عبارت دیگر پیش زمینه وقوع این جرم می باشد.
در جرم کلاهبرداری اینترنتی چنانچه کلاهبردار وارد عملیات اجرایی جرم کلاهبرداری اینترنتی گردد و سپس به وسیله عاملی خارج از اراده وی جرم وی به نتیجه نرسد و واقع نگردد، همین مقدار از عمل تحت عنوان شروع به جرم کلاهبرداری اینترنتی محسوب می گردد و مجازات خواهد داشت.
انواع کلاهبرداری اینترنتی
امروزه اقسام متفاوت از انواع کلاهبرداری اینترنتی به وجود آمده است. به عبارت دیگر می توان چنین گفت که کلاهبرداران اینترنتی نیز برنامه کلاهبرداری خویش را هر بار با شیوه های جدیدتری ارائه می دهند و گاها این شیوه ها به جهت بکر بودن قربانیان فراوانی را نیز می گیرد.
از این رو لازم است افراد با دقت بیشتری نسبت به ارائه اطلاعات حساب شخصی و کارت های بانکی در فضای مجازی اقدام نمایند. و در اولین مکالمات و ارتباطات مجازی از افشای اطلاعات مالی و بانکی شان امتناع کنند. از مهم ترین و شایع ترین و جدیدترین انواع کلاهبرداری های اینترنتی عبارتند از:
خرید کالا با قیمتی بسیار نازل تراز قیمت واقعی کالا
گاهی در فروشگاه های اینترنتی ساختگی کالایی به قیمتی باور نکردنی ارائه می گردد، به طوری که متقاضیان آن کالا را وسوسه می نماید. بسیاری از حراج های اینترنتی از همین شیوه استفاده می نمایند و قربانیان به امید دریافت سود بیشتر، اقدام به خرید کالای مورد نظر از طریق اینترنتی می نمایند و مبلغ را از طریق کارت های بانکی پرداخت می نمایند و اطلاعات کارت بانکی خویش را جهت خرید وارد می نمایند.
کلاهبرداران نیز با ذخیره اطلاعات کارت قربانیان با خریدهای اینترنتی حساب قربانیان را خالی می نمایند.این مورد یکی از راه های کلاهبرداری است که شیوع فراوانی نیز دارد. بنابراین باید توجه کنیم که اعتماد زودهنگام و شوق سودبیشتر ، ما را در دام کلاهبرداران اینترنتی نیفکند.
کلاهبرداری از طریق فروش کالاهای تقلبی
گاهی کلاهبرداران اینترنتی اقدام به فروش کالاهای تقلبی به نام اصلی می نمایند و از آنجایی که برای خریداران مقدور نیست که کالا را مشاهده نمایند و بعد اقدام به خرید نمایند با خرید و سپس دریافت کالا متوجه تقلبی بودن آن می گردند .
در حالیکه قیمتی که می پردازند قیمت کالای اصلی است اما با کالای تقلبی رو به رو می شوند.. و بدین سان کلاهبرداران مبالغ بی شماری را از آن خود می نمایند.
کلاهبرداری در پوشش کمک های انسان دوستانه
بسیار مشاهده می شود که افرادی تحت عنوان افراد خیر اقدام به جمع آوری کمک های مردمی می نمایند. این افراد معمولا با دادن شماره حساب شخصی خود کمک های مردمی را جمع آوری می نمایند و برای مصارف شخصی خرج می نمایند.
این نوع از کلاهبرداری ها معمولا در زمان بلایای طبیعی همچون سیل، زلزله و… شیوع می یابد. و یکی از راه های کلاهبرداری از طریق برانگیختن احساسات انسان دوستانه و خیرخواهانه مردم می باشد.
کلاهبرداری با وعده برنده شدن در مسابقه و امثال آن
کلاهبرداری از طریق وسوسه کردن قربانیان و وعده های برنده شدن در مسابقه و … یکی دیگر از طرق شایع کلاهبرداری است که متاسفانه قربانیان بی شماری نیز دارد . و افراد بسیاری را در دام انداخته است .
کلاهبرداری از طریق سایت های شرط بندی
یکی از تفریحات جوانان و نوجوانانی که از فضاهای مجازی بسیار استفاده می نمایند شرکت در سایت های شرط بندی به امید برنده شدن می باشد که معمولا بسیاری از افراد با هدف به دست آوردن پول بیشتر و بدون زحمت وارد چنین پروسه ای می شوند غافل از این امر که تمام این پروسه بازی بیش نیست و هدف اخذ مال از شرکت کنندگان می باشد.
کلاهبرداری از طریق بازی های اینترنتی
برخی از بازی های اینترنی به صورت آنلاین می باشند و محبوبیت فراوانی را گاها در بین افراد مخصوصا کودکان و نوجوانان می یابند. کلاهبرداری اینترنتی از طریق فروش امتیاز بازی های اینترنتی در موارد بی شماری شیوه ای جهت دریافت حساب بانکی کاربران و خالی نمودن حساب آن ها می باشد.
کلاهبرداری از طریق اینستاگرام یا تلگرام
یکی از روش های کلاهبرداری از طریق اینستاگرام و تلگرام و دیگر فضاهای مجازی این است که، کلاهبردار با عکس ها و اطلاعات جعلی حسابی را برای خود ایجاد می نماید و به فردی از نظر احساسی نزدیک می شود و مدتی به کار خویش ادامه می دهد.
در نهایت به بهانه مشکلات شخصی ایجاد شده طرف مقابل را فریب می دهد و مبالغی را از وی مطالبه می نماید و طرف مقابل نیز به جهت اطمینان و رابطه احساسی و عاطفی که ایجاد شده است مبالغ لازم را پرداخت می نماید و در نهایت کلاهبردار پس از رسیدن به هدف خویش حساب کاربری جعلی را پاک می نماید.
البته این موضوع یکی از روش های کلاهبرداری اینستاگرامی و اینترنتی است و مصادیق دیگری در این مورد وجود دارد که کلاهبرداران اینترنتی بدان تمسک می جویند.در نتیجه موارد بی شماری در زمینه کلاهبرداری اینترنتی می توان بیان نمود که گاها قربانیان بی شماری نیز داشته اند و شاید گاهی بسیاری از آن ها هیچ گاه دستگیر هم نشوند و از این طریق سودهای کلانی را عاید خود نمایند تنها به این علت که متاسفانه شخص کلاهبردار با ترفندهایی که دارد ، شخص را فریب داده و از وی کلاهبرداری می کند.
اما آنچه بدیهی است این است که در واقع خریدهای اینترنتی بایستی از سایت های معتبر که دارای نماد اعتماد الکترونیکی می باشند صورت گیرد اما متاسفانه بسیاری از افراد به جهت تطمیع و وسوسه شدن و گاهی نیز عدم اطلاعات کافی با چنین کلاهبرداران اینترنتی مواجه می گردند.
شکایت از کلاهبرداری اینترنتی و کلاهبردار اینترنتی
شکایت از کلاهبردار اینترنتی نیز مانند دیگر انواع شکایت ها در مرجع قضایی رسیدگی کننده به جرایم رایانه ای امکان پذیر می باشد اما در این باره دو فرض ممکن است رخ دهد، اینکه قربانی کلاهبردار اینترنتی را می شناسد و یا اینکه هیچ نام و نشانی از وی ممکن است نداشته باشد. در هر صورت امکان شکایت از کلاهبردار اینترنتی در هر دو صورت امکان پذیر می باشد.
مرجع رسیدگی به شکایت از کلاهبردار اینترنتی
مرجع رسیدگی به جرم کلاهبرداری اینترنتی دادسرای جرایم رایانه ای می باشد.
در دادسرای مزبور پس از اینکه شکایت مطرح می گردد برای قربانیان کلاهبرداری اینترنتی پرونده تشکیل می دهند و با توجه به روال قانونی رسیدگی به دعاوی به جرم کلاهبرداری اینترنتی نیز رسیدگی می گردد.
لازم به ذکر است که دادسرای جرایم رایانه ای نیز با توجه به حساسیت موضوع، کلاهبرداری رخ داده را به پلیس فتا جهت بررسی بیشتر و دقیق تر ارجاع می دهد.
پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات با نام اختصاری پلیس فتا یکی از مراجعی است که افرادی که مورد کلاهبرداری اینترنتی قرار می گیرند و یا اینکه با موارد مشکوکی از کلاهبرداری اینترتی مواجه می گردند می توانند از طریق سایت پلیس فتا به نشانی www.cyberpolice.ir اطلاع رسانی را انجام دهند تا اقدامات لازم جهت رسیدگی به کلاهبرداری اینترنتی انجام گیرد.
نقش وکیل سایبری در شکایت از کلاهبرداران اینترنتی چیست؟
وکیل سایبری فردی است که به جز تسلط بر قوانین جرایم رایانه ای، دانش فنی لازم در زمینه رایانه را نیز داراست و بدین سان بهتر می تواند در این مسایل ورود نماید . چراکه وکیل منتخب در این موضوعات بایستی در وهله اول بداند که چه جرمی و چگونه واقع شده است تا بدین سان بتواند قربانی واقع شدن موکل خویش را اثبات نماید.
از این رو بهتر است چنین دعاوی به وکیل سایبری متخصص سپرده شود تا دست یابی به نتیجه مطلوب فراهم گردد.
رسیدگی به جرایم اینترنتی با وکیل سایبری وکیل پرس
به جهت نوین بودن جرایم سایبری تعداد محدودی از وکلای پایه یک دادگستری چنین جرایمی را می پذیرند. از این رو گروه وکلای وکیل پرس تدبیری را به جهت امعان به متضررین جرایم سایبری اندیشیده اند و گروهی از وکلای سایبری تهران که تخصص فنی در این زمینه را دارا می باشند را در کنار یکدیگر جمع نموده اند تا خدماتی جامع و کامل در زمینه جرایم اینترنتی ارائه دهند.
از مزیت های وکیل سایبری وکیل پرس:
- اخذ مشاوره تلفنی رایگان با وکیل سایبری وکیل پرس
- مشاوره حضوری با جمعی از وکلای سایبری وکیل پرس با پرداخت حق المشاوره یک وکیل متخصص
- امکان برقراری تماس تصویری با وکلای سایبری وکیل پرس جهت صرفه جویی در زمان
- قبول وکالت در دعاوی سایبری
- در جریان قرار دادن موکلین از روند پیگیری دعاوی در محاکم دادرسی
اگه کسی تو اینترنت از ما کلاهبرداری کنه کجا باید شکایت کنیم؟
به دادسرای جرایم رایانه ای مراجعه کنید.
از کسی تو اینستاگرام خرید کردم ، پولو زدم به کارتش، ولی لباسی که خریدمو نفرستاد. پیگیری هم که کردم دیگه جواب نداد، جرمش چی میشه ، میشه شکایت کرد؟
کلاهبرداری اینترنتی- از طریق دادسرای جرایم رایانه ای پیگیری کنید.
دخترم با یکی تو فضای مجازی دوست شده، طرف بهش وعده ازدواج و … داده و بیست میلیون به بهانه بدهکاری و مسدودی حسابش از دخترم پول گرفته . الان دو هفته است که خطشو خاموش کرده. بنظرتون میشه کاری کرد؟
با رسید بانکی اقدام کنید، به دادسرای جرایم رایانه ای مراجعه نمایید.
جهت اخذ مشاوره تلفنی با وکیل کلاهبرداری وکیل پرس هم اکنون تماس بگیرید.
