طلاق در لغت به معنای رها شدن می‌باشد. طلاق واژه‌ای که برای جدایی زن و مرد و خاتمه پیوند زناشویی به کار برده می‌شود. پس از طلاق زوجین هیچ گونه حق و حقوقی نسبت به یکدیگر نخواهند داشت. در قوانین موجود در کشور ما حق طلاق به مرد داده شده است. اما این طور نیست که زن در هیچ شرایطی نتواند حق طلاق داشته باشد. چراکه تحت شرایط ویژه‌ای زن نیز می‌تواند دادخواست طلاق خود را جهت بررسی به دادگاه عرضه کند.
در این مقاله به بررسی دلایل، شرایط و مراحل طلاق از طرف زن خواهیم پرداخت. ضمن اینکه تاثیرات طلاق بر زنان را نیز بررسی خواهیم کرد. وکیل طلاق در تهران با اشراف به قوانین می تواند شما را در این زمینه یاری کند.
دلایل طلاق از طرف زن
طلاق در بسیاری از موارد به اراده یکی از زوجین با توجه به شرایط پیش آمده و با درخواست طلاق او به دادگاه مورد بررسی قرار می‌گیرد. زوجه، خود نمی‌تواند مستقیما مرد را بدون خواست او وادار به طلاق کند و در صورت تمایل زوجه به طلاق، دادگاه درخواست او را بررسی و در صورت تایید ،مرد را مجبور به طلاق می نماید. طلاق از طرف زن، دلایل متفاوتی می‌تواند داشته باشد که این موارد در قانون مدنی و دفترچه‌های ثبت ازدواج ذکر شده‌اند.
ناتوانی در پرداخت نفقه زن
در صورتی که مرد از پرداخت نفقه خودداری کند و یا ناتوان از پرداخت آن باشد، زوجه می‌تواند با توجه به الزام مرد در پرداخت نفقه به وی ،به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست طلاق دهد. پس از مطرح کردن ادعای زن، دادگاه با مشخص کردن مقدار نفقه، مرد را ملزم به پرداخت آن می‌کند و در صورت عدم اجرای این حکم توسط مرد، حکم طلاق را صادر می‌کند.
توصیه می شود مقاله نفقه و موارد آن مطالعه شود. در این مقاله هر آنچه که باید در مورد نفقه بدانید آورده شده است.
عسر و حرج
در صورت مواجهه با هر گونه شرایطی که ادامه زندگی را برای زوجه مشکل و غیرقابل تحمل سازد، زوجه می‌تواند درخواست طلاق دهد و پس از تشخیص شرایط عسر و حرج توسط قاضی، زوج مجبور به طلاق شود. در قانون مدنی ماده 1130، موارد زیر به عنوان مصادیق عسر و حرج معرفی شده‌اند:
- ترک زندگی خانوادگی توسط زوج به مدت 6 ماه متوالی و یا 9 ماه متناوب در طول یک سال بدون داشتن عذر موجه.
- اعتیاد شوهر به مواد مخدر یا مشروبات الکلی به حدی که اساس زندگی را مختل کند و یا خودداری زوج در برابر ترک اعتیادی که توسط پزشک تجویز شده باشد.
- در صورتی که مرد به طور قطعی به 5 سال حبس یا بیشتر محکوم شود.
- رفتارهای غیرقابل تحمل از جمله ضرب و شتم.
- ابتلاء زوج به بیماری غیرقابل درمان یا صعب العلاج روانی و جسمی و امکان سرایت آن به زوج.
در صورت مواجه زوجه با موارد دیگری به جز مصادیق ذکر شده در فوق، دادگاه می‌تواند آن‌ها را بررسی کرده و عسر و حرج زن را احراز کند.
غیبت شوهر بیش از 4 سال
بنابر قانون مدنی، در صورتی که غیبت مرد بیشتر از 4 سال باشد که اصطلاحا غایب مفقود الاثر نیز خوانده می‌شود زن پس از ارائه درخواست خود به دادگاه باید 3 دفعه متوالی در فاصله یک ماه در یکی از روزنامه‌های محل و یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار تهران غیبت مرد را آگهی کند و از اشخاصی که ممکن است از وی خبری داشته باشند برای حضور در دادگاه دعوت کند. پس از گذشت یک سال از نشر اولین آگهی در روزنامه حکم طلاق توسط دادگاه صادر خواهد شد.
شرایط طلاق از طرف زن
در دفترچه‌های ثبت ازدواج، بندهایی ذکر شده است که در صورتی که در هنگام ثبت ازدواج، این شروط توسط مرد به امضا برسد، زن می‌تواند در صورت مواجهه با آن شرایط به دادگاه مراجعه نماید و درخواست طلاق کند. این 12 شرط ضمن عقد نکاح که به شروط دوازده‌گانه شناخته می‌شوند و عبارتند از:
- خودداری شوهر از پرداخت نفقه و انجام حقوق واجب بر همسر خود به مدت 6 ماه.
- بدرفتاری شوهر به حدی باشد که تحمل ادامه زندگی را برای زن مشکل کند.
- ابتلای مرد به یک بیماری غیرقابل درمان و خطرناک برای سلامت زن.
- دیوانه بودن مرد و عدم امکان فسخ آن.
- در صورتی که شغل مرد به آبرو، اعتبار و مصالح خانوادگی زن صدمه وارد کند.
- در صورتی که شوهر، به 5 سال یا بیشتر حبس محکوم شود، یا ناتوانی از پرداخت نقدی منجر به 5 سال حبس او شود و یا ناتوانی از پرداخت نقدی و حبس وی منجر به 5 سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم او در حال اجرا باشد.
- در صورتی که دادگاه ابتلاء مرد به اعتیادی که به اساس زندگی خانوادگی او آسیب برساند و تحمل زندگی را برای زن مشکل کند را تایید نماید، زن می‌تواند درخواست طلاق دهد. از جمله این موارد میتوان به اعتیادی اشاره کرد که منجر به فروش اثاثیه منزل، بیکاری مرد و آسیب رساندن به سلامت جسمی و روحی سایر افراد خانواده شود.
- ترک زندگی خانواده توسط زوج بدون عذر موجه به مدت 6 ماه متوالی.
- در صورتی که مرد مرتکب جرمی شود و محکوم به هر گونه مجازاتی (از جمله حد و تعزیر) شود که به شئون، حیثیت و اعتبار خانوادگی زوجه آسیب برساند زن می‌تواند تقاضای طلاق دهد. تایید این آسیب برعهده دادگاه است و با در نظر داشتن موقعیت و وضع زن و عرف صورت می‌گیرد.
- در صورتی که پس از 5 سال از زندگی مشترک، مرد به علت عقیم بودن و سایر شرایط جسمانی قادر به بچه‌دار شدن نباشد.
- مفقود الاثر شدن مرد به مدت 6 ماه .
- زن در صورتی که زوج بدون اجازه زوجه مجددا ازدواج نماید، حق طلاق دارد.
همچنین بدانید:
آیا به علت ناتوانی جنسی مرد میتوان طلاق گرفت؟
موارد دیگری چون رابطه جنسی غیرمتعارف، نداشتن رابطه جنسی برای مدت طولانی، عدم تهیه مسکن برای مدت غیرمتعارف و در موارد ویژه‌ای کراهت شدید زن به همراه بخشش تمام مهریه می‌توانند در صورت ثابت شدن، شروط طلاق قابل استناد از سوی زن باشند.
علاوه بر شروط دوازده‌گانه، در عقد نکاح موارد دیگری چون حق سکونت، حق تحصیل، حق اشتغال و موارد دیگری که خلاف موازین عقد نکاح نباشند، با توافق طرفین قابل ثبت هستند.
در صورتی که زوجین در مساله حق طلاق زن هر دو توافق خود را به ثبت رسانده باشند و حق طلاق در دفاتر اسناد رسمی “وکالت در طلاق” ار سوی مرد به زن داده شده باشد، خارج از شروط ذکر شده زن می‌تواند در هر زمانی که بخواهد از دادگاه تقاضای طلاق کند.
مراحل طلاق از طرف زن
عدم حضور زن برای طلاق و واگذار کردن آن به وکیل خانواده و وکیل حقوقی مزایایی دارد که از جمله آن‌ها میتوان به عدم نیاز به حضور زن در دادگاه و جلسات داوری، دریافت حق و حقوق وی اعم از مهریه و نفقه توسط وکیل طلاق، عدم نیاز به حضور وی برای اجرای صیغه طلاق و صدور حکم طلاق در صورت داشتن شروط دوازده‌گانه پس از 5 ماه اشاره کرد.
در صورتی که زن برای طلاق مصمم باشد مراحل زیر برای طلاق از سوی زن لازم است طی شود:
- ارائه مدارک به وکیل حقوقی متخصص امور خانواده و طلاق.
- توضیح تمام شرایطی که وی را مجبور به جدایی کرده است.
- پس از اقدام وکیل با توجه به شرایط زوجه بدون نیاز به حضور زن صیغه طلاق جاری و ثبت خواهد شد و مدارک به زن تحویل می‌شود.
همچنین کارشناسان وکیل پرس به بررسی موضوع و سوال پرتکرار در حوزه طلاق با عنوان درخواست طلاق از طرف زن بدون رضایت مرد اشاره ای داشته ان که می توانید |آن را نیز مطالعه فرمایید.
تاثیرات طلاق
طلاق که امروزه به دلایل مختلفی اعم از فقر، دخالت خانواه‌ها، اعتیاد، خیانت، عدم درک متقابل و بسیاری مشکلات دیگر آماری صعودی دارد عواقب مختلفی به دنبال خواهد داشت که ادامه زندگی زن، مرد و فرزندان آن‌ها را تحت الشعاع قرار می‌دهد.
تاثیرات طلاق برای زن
پس از طلاق، از زوایای مختلفی فشارهای روحی، روانی و اجتماعی بسیاری بر زنان وارد می‌شود که عواقبی جبران ناشدنی را در پی خواهند داشت. افسردگی، اضطراب، نگرانی از آینده، بازگشت به خانه پدری، واکنش افراد جامعه و عذاب وجدان و در مواردی پشیمانی از جمله پیامدهای طلاق بر زنان خواهند بود.
زنان، به علت فرهنگ و باورهای نادرست جامعه پس از طلاق، هویت و منزلت اجتماعی خود را ممکن است از دست بدهند. در این فرهنگ نادرست، زن مطلقه تهدیدی برای خانواده‌ها به شمار می‌رود و این نگاه، به مرور زنان مطلقه را منزوی می‌کند و شخصیت و جایگاه اجتماعی آن‌ها را درهم می‌شکند. نگرش غلط و منفی جامعه، برچسب‌های اجتماعی غلط، خشونت‌ها و آزارهای آشکار و پنهان جنسی و احساس ناامنی تنها مواد کمی هستند که زنان پس از طلاق با آن‌ها روبرو می‌شوند.
در موارد بسیاری، پیشنهادات مختلف از سوی مردان اطراف زنان مطلقه به ویژه پیشنهاد ازدواج موقت آن‌ها را دچار آسیب‌های روحی مختلف و احساس عدم امنیت روحی و روانی می‌کند.
تاثیرات طلاق برای فرزند
فرزندان، روحی به شدت آسیب‌پذیر دارند و طلاق والدین آن‌ها اثرات مختلفی بر روان و آینده آن‌ها به جای خواهد گذاشت. پس از طلاق والدین، کودک با ترس از ترک شدن و طرد شدگی رشد خواهد کرد. احساس تنهایی این کودکان و نداشتن حمایت کافی از سوی والدین موجب اندوه، اضطراب، افسردگی و بلاتکلیفی آن‌ها خواهد شد. اغلب این کودکان، جدایی را نمی‌پذیرند، در این شرایط به ویژه در صورت مشخص نبودن دلایل طلاق والدین، عدم درک جدایی منجر خشم و پرخاشگری شدید در آن‌ها خواهد شد.
مزایای طلاق
پیش از طلاق، طرفین باید تمامی شرایطی که با آن‌ها روبرو شده‌اند را مورد بررسی قرار دهند و اطمینان یابند که به دلایل غیر منطقی و نادرست از جمله بدبینی بی‌دلیل، نداشتن گذشت و صبر، حسادت بیش از حد طرفین، غرور و خواخواهی، توقعات بی‌جای غیرعاقلانه و امثال آن طلاق را انتخاب نکرده‌اند.
با تمام آسیب‌های ذکر شده، در موارد زیادی طلاق تنها راهی است که برای زوجین باقی مانده است. گاهی اوقات، قطع ادامه زندگی مشترک می‌تواند آسیب‌های کمتری را نسبت به ادامه زندگی مشترک به دنبال داشته باشد. یک زندگی مشترک ناموفق تاثیرات سوء بسیاری بر روح و جسم زوجین و فرزندان آن‌ها باقی خواهد گذاشت و گاهی طلاق، بهترین انتخاب است که می‌تواند افراد را وارد مسیری جدید از زندگی کند.
آسیب‌های طلاق را میتوان با کنترل درست زندگی خود و با مراقبت درست از فرزند کاهش داد. در این مرحله از زندگی حضور مشاوری آگاه و مطلع می‌تواند به عبور افراد از تنش‌ها و چالش‌های روانی پیش رو کمک کند.
مدارک مورد نیازبرای طلاق
- اصل سند ازدواج
- اصل شناسنامه زن
- کپی کارت ملی زن
در صورت نبود اصل سند ازدواج باید از دفترخانه محل انعقاد عقد نکاح، رونوشتی از آن دریافت کنید.
مشاوره حقوقی طلاق
مشاوره خانواده فردی است که دانش حقوقی کافی در زمینه دعاوی خانواده را دارا می باشد.برخلاف تصور بسیاری از افراد که گمان می نمایند در زمان بروز مشکل بایستی به وکیل خانواده و مشاور حقوقی مراجعه نمایند اما لازم به ذکر است که رجوع به مشاور خانواده تا پیش از بروز مشکل و اختلاف نیز نقش به سزایی می تواند در حل و فصل اختلافات داشته باشد. حتی مراجعه به مشاور حقوقی گاها می تواند از بروز بسیاری از مشکلات پیشگیری نماید.
البته لازم به ذکر است که استفاده از طلاق ،اگرچه مزموم شمرده شده است اما گاهی تنها راه پیش روست. و چه بهتر که چنانچه زندگی مشترک به مرزی رسید که ادامه زندگی برای طرفین نامقدور شد. با طلاق توافقی نسبت به خاتمه زندگی مشترک اقدام شود. چنانچه در این باره به توضیحات تکمیلی تری نیاز دارید مقاله طلاق توافقی را از دست ندهید.
در این مقاله سعی شد با بررسی دلایل، شرایط و مراحل طلاق از طرف زن بتوانیم گامی در راستای آگاه سازی هموطنان به ویژه بانوان داشته باشیم. گروه وکلای وکیل پرس با در اختیار داشتن وکلا و کارشناسان حقوقی مجرب و با تجربه ،پیوسته برای یاری رساندن به شما در تلاش است تا با ارایه تمامی خدمات حقوقی بویژه در زمینه طلاق مانند قبول پرونده های طلاق توسط وکیل طلاق و همچنین مشاره حقوقی طلاق بتواند مشکلاتی از مشکلات هموطنان عزیز بکاهد.
برخی سوالات متداول در خصوص درخواست طلاق از طرف زن
سوال: در صورتی که غیبت مرد بیشتر از چند سال باشد غایب مفقود الاثر نیز خوانده می‌شود؟
پاسخ: 4 سال
سوال: مرد باید چند سال از عقیم بودنش بگذرد که زن بتواند درخواست طلاق کند؟
پاسخ : 5 سال
سوال: زن بعد از چند مدت ندادن نفقه از سمت شوهر، می تواند درخواست طلاق دهد؟
پاسخ: خودداری پرداخت نفقه تا 6 ماه از سمت شوهر