جرم سرقت چیست | انواع و نحوه اثبات آن چگونه است؟

جرم سرقت ، جزو آن دسته از جرائمی است که این روزها متاسفانه در جامعه زیاد دیده می شود و اتفاقا دارای انواع گوناگونی هم هست که هر کدام به صورت مجزا جرم انگاری شده و برای هر کدام هم مجازات جداگانه ای توسط قانون گذار پیش بینی شده است.در این مقاله سعی کرده ایم ضمن بررسی جرم سرقت و مجازات آن، به مباحثی از جمله : اثبات جرم سرقت، انواع، عناصر تشکیل دهنده و … نیز بپردازیم.

در این مطلب علاوه بر تعریف سرقت و بیان اینکه سرقت چیست، به توضیح عناصر تشکیل دهنده سرقت و معرفی انواع سرقت پرداخته ایم. سرقت های رایجی مانند سرقت خودرو، سرقت مویابل، سرقت کارت عابر بانک، سرقت لپتاپ،مدارک شناسایی در این مطلب توضیح داده شده اند.

وکیل کیفری وکیل پرس آماده قبول وکالت پرونده سرقت و ارائه مشاوره حقوقی کیفری در این زمینه است. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی تنها کافی است با ما تماس بگیرید یا از طریق فرم مشاوره سوال خود را با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت مشاور حقوقی ما با شما تماس بگیرد.

 

آنچه باید از جرم سرقت بدانید

با تعریف سرقت شروع می کنیم. سرقت چیست؟ به چه عملی سرقت گفته می شود؟ سرقت به معنای ربودن مال دیگری بدون اطلاع صاحب مال می باشد. سرقت در قانون مجازات اسلامی بر دو نوع است که در ادامه هر کدام به تفصیل مورد بررسی قرار می گیرند. آنچه به این عمل عنوان جرم می دهد پنهانی و مخفیانه بودن ارتکاب این جرم است. یعنی سارق تمام سعی خود را می نماید تا مال را به دور از چشم صاحب مال تصاحب نماید و مورد شناسایی نیز واقع نشود.

از این رو چنانچه صاحب مال با میل و رغبت اموال خود را در اختیار دیگری قرار دهد و آن شخص اموال را تصاحب نماید، عنوان سرقت صادق نیست بلکه پنهانی بودن در درجه اول اهمیت در جرم سرقت قرار دارد.

 

انواع سرقت

سرقت در قانون مجازات اسلامی بر دو نوع است:

1. سرقت حدی
2. سرقت تعزیری

 

1- سرقت حدی

سرقت حدی به سرقتی گفته می شود که جهت ارتکاب آن در شرع مجازات در نظر گرفته شده است. سرقت حدی سرقتی است که شرایط وقوع آن، مجازات و کم و کیف آن در شرع بیان شده است. در این نوع از سرقت حدالهی جاری می شود و قاضی محکمه نمی تواند مجازات را کم و زیاد نماید.

 

2- سرقت تعزیری

سرقتی که واجد ویژگی های سرقت حدی نباشد، سرقت تعزیری است، اغلب سرقت هایی که در حال حاضر در جامعه در حال وقوع است از نوع سرقت تعزیری است. سرقت تعزیری سرقتی است که قاضی محکمه می تواند بین حداقل و حداکثر مجازات تعیین شده، مجازات تعیین نماید. البته سرقت تعزیری نیز دارای 3 نوع می باشد که عبارتند از:

1. سرقت تعزیری ساده
2. سرقت تعزیری مشدد
3. سرقت رایانه ای

 

عناصر تشکیل دهنده جرم سرقت

هر جرمی جهت وقوع به عناصر تشکیل دهنده ای نیاز دارد، جرم سرقت نیز دارای ارکان تشکیل دهنده می باشد که در صورتی که این ارکان وجود داشته باشند جرم سرقت شکل می گیرند.

• عنصر قانونی جرم سرقت
• عنصر مادی جرم سرقت
• عنصر معنوی جرم سرقت

• عنصر قانونی جرم سرقت

عنصر قانونی به معنای جرم انگاری قانون گذار درباب موضوعی است که از نظر جامعه  مزموم شمرده می شود. جرم سرقت به جهت فراوانی مصادیق آن مواد بیشتری از قانون مجازات اسلامی را به خود اختصاص داده است.

1- عنصر قانونی سرقت حدی

عنصر قانونی جرم سرقت حدی در مواد267، 268، 278مورد جرم انگاری قرار گرفته است.

2- عنصر قانونی سرقت تعزیری ساده

عنصر قانونی جرم سرقت ساده در ماده661 قانون مجازات اسلامی( تعزیرات) جرم انگاری شده است.

سرقت ساده به سرقتی گفته می شود که در مصادیق مقرر شده با عنوان سرقت مشدد توسط قانون گذار جای نگیرد.

3- عنصر قانونی سرقت تعزیری مشدد

قانون گذار مصادیق متعدد سرقت تعزیری مشدد را مورد جرم انگاری قرار داده است و مواد651 تا 660 قانون مجازات اسلامی( تعزیرات) را به این موضوع اختصاص داده است.

4- عنصر قانونی سرقت رایانه ای

ماده 12 قانون جرایم رایانه ای  سرقت رایانه ای را بیان داشته است و جهت ارتکاب این عمل ضمانت اجرای کیفری برای مرتکب در نظر گرفته شده است.

 

• عنصر مادی جرم سرقت

عنصر مادی به معنای انجام عملی است که به وسیله آن عمل مجرمانه انجام می گیرد. در جرم سرقت ربایش مال عنصر مادی این جرم است که ممکن است ربایش به اشکال مختلف و در شرایط های متفاوت انجام گیرد.

جرم سرقت به صورت فعل واقع می شود و ترک فعل نمی تواند عنوان سرقت و ربودن داشته باشد. سارق بایستی مال دیگری را با انجام فعلی برباید.

 

• عنصر معنوی جرم سرقت

عنصر معنوی به معنای قصد و نیت مجرمانه در انجام عمل می باشد. در جرم سرقت چنانچه رباینده با قصد و نیت تصاحب مال دیگری و با علم به اینکه مالی متعلق به او نیست و متعلق به دیگری است آن را تصاحب نماید. عنصر معنوی جرم سرقت شکل می گیرد.

 

نتیجه: جهت وقوع جرم سرقت لازم است کهعناصر تشکیل دهنده جرم سرقت در کنار یکدیگر جمع باشند، در غیر این صورت جرم مزبور شکل نمی گیرد.

 

با انواع سرقت تعزیری آشنا شوید

انواع سرقت در قانون مجازات پیشبینی شده است اما برخی از آن ها به صورت مستقل مورد جرم انگاری قرار نگرفته اند و جزء مصادیق سرقت قرار می گیرند و با توجه به نتیجه آن ها بایستی دید که در کدام نوع از سرقت ها جای می گیرند. در حال حاضر در جامعه سرقت های تعزیری که شیوع بیشتری دارند عبارتند از:

 

سرقت مسلحانه

گاهی سارق در ربودن مال دیگری از سلاح اعم از سلاح گرم یا سرد استفاده می نماید و یا اینکه بدین وسیله مالک مال را مورد اذیت و آزار نیز قرار می دهد. در واقع در پیشبرد هدف خویش از سلاح و اذیت و آزار نیز بهره می برد. لازم به ذکر است که در تحقق این جرم میزان شدت اذیت و آزار اهمیت ندارد و حتی نواختن یک سیلی ساده نیز مصداق اذیت و آزار شمرده می شود.

 

سرقت مسلحانه در شب

یکی از مصادیق سرقت مشدده که قانون گذار در قانون پیش بینی نموده است سرقت گروهی مسلحانه در شب می باشد که شرایط خاص خود را دارد و قانون گذار چنین مقرر کرده است که چنانچه افرادی سیاهی شب و سکوت حاصل در شب را برای سرقت خویش در نظر گیرند و در این میان به صورت گروهی و یا مسلحانه نیز وارد عمل شوند مجازات مشدده ای در انتظار آنان خواهد بود.

 

سرقت از منزل

سرقت از منزل نیز از مصادیق مشدده مجازات سرقت می باشد. ممکن است سارق از سلاح نیز در این نوع از سرقت ها استفاده نماید و یا اینکه با آگاهی قبلی که از خالی بودن منزلی دارد به منزل شخصی افراد ورود نماید و اموال مد نظر خود را برباید.

 

سرقت در جاده ها

در گذشته مصداق این جرم به جهت تردد محدود و نبود دوربین ها و سایر تدابیر امنیتی بسیار شایع بود ، و البته در حال حاضر نیز این موضوع در جاده های خلوت و به صور مختلف رخ می دهد که گاها سارق ممکن است در این نوع از سرقت مسلح نیز باشد.

کیف زنی و جیب بری

کیف زنی و جیب بری یکی دیگر از مصادیق سرقت مشدد تعزیری است که سارق از شلوغی مکان های عمومی جهت جیب بری و یا از خلوتی برخی از مکان های عمومی جهت کیف زنی استفاده می نماید این عمل در قانون مجازات اسلامی در ماده 657 پیشبینی شده است.

 

سرقت مسلحانه از بانک، صرافی، جواهرفروشی

مکان های مزبور به لحاظ اینکه پول نقد و طلا و جواهر در آن ها مسلما به وفور وجود دارد، مکان های منتخب سارقان جهت سرقت نیز می باشند.

قانون گذار در ماده واحده تشدید مجازات مسلحانه مصوب 1338 ناظر به سرقت از بانک ها، صرافی ها، جواهرفروشی ها و سایر مکان هایی که در آن ها پول نقد و اجناس قیمتی  وجود دارد ، است. و برای مرتکبین چنین اعمالی مجازات مشدده با توجه به نتیجه مجرمانه ای که از عمل آنان حاصل می شود در نظر گرفته شده است.

 

سرقت از محل تصادف

سرقت از محل تصادف یکی از سرقت هایی است که سارق از ضعف افراد مصدوم و گاها از شلوغی محل تصادف و حادثه سوء استفاده می نماید و عمل ربایش خویش را انجام می دهد. سرقت از محل تصادف و یا مناطق حادثه دیده نیز جز موارد سرقت مشدد می باشد که در ماده 658 قانون مجازات اسلامی(تعزیرات) جرم انگاری شده است.

 

سرقت مدارک شناسایی

مدارک شناسایی هر فرد گویای هویت آن فرد می باشد از این رو چنانچه اسناد شناسایی فردی مفقود و یا به سرقت برود از دو حالت خارج نیست.

ممکن است سارق به دنبال پول و موارد با ارزش باشد ، از این رو پس از تصاحب آن ها از کیف یا گاوصندوق و یا هرجایی، مدارک شناسایی را در مکانی رها می نماید، (البته اگر انصاف داشته باشد) و گاهی نیز آن ها را کاملا از بین می برد.

ممکن است سارق اسناد شناسایی، به دنبال استفاده نا به جا از اسناد باشد که بحث خاص خود را می طلبد.

 

سرقت خودرو 

سرقت خودرو نیز از جرایم شایعی است که به وفور رخ می دهد و اعمال خلاف گونه بسیاری ممکن است بدین وسیله انجام گیرد. گاهی خودرو جهت اوراق نمودن و فروش تجهیزات خودرو مورد سرقت قرار می گیرد اما گاهی خودرو سرقتی جهت انجام جرم های متنوع مورد سرقت واقع می شود.

گاهی مالک خودرو با تدید مجبور به تسلیم مال خود می شود و گاهی بدون اینکه متوجه شود با جای خالی خودرو خود روبه رو می شود. که البته اعمال انجام گرفته در جرم سرقت و نتیجه این جرم در نوع مجازات سارق موثر است.

 

سرقت گوشی

سرقت گوشی تلفن همراه در حال حاضر با بالا رفتن قیمت گوشی شیوع بی شماری یافته است البته قصد سارقین در سرقت گوشی متفاوت است، گاهی سارقین به جهت فروش گوشی همراه اقدام به سرقت آن می نمایند و گاهی نیز با هدف سوء استفاده جهت ارتکاب سایر جرایم دست به این عمل می زنند که مورد دوم بسیار شایع و دردسر ساز می باشد.

از این رو لازم است پس از وقوع جرم سرقت گوشی به سرعت مراتب قانونی آن طی گردد.

 

در ویدیو زیر توضیحات همکار و کارشناس حقوقی وکیل پرس در خصوص “مجازات جرم سرقت گوشی چیه؟” تقدیم به شما عزیزان

 

سرقت لپ تاپ

سرقت لپ تاپ نیز به دو جهت ممکن است واقع گردد، گاهی به جهت خرید و فروش آن و گاهی به علت اطلاعاتی که در لپ تاپ وجود دارد که مسلما نمی توان بر روی آن ها قیمت گذاشت. سرقت لپ تاپ نیز از جمله سرقت هایی است که می توان مشکلات عدیده بی شماری را به وجود بیاورد که البته مجازات مجرم نیز با توجه به نتیجه مجرمانه ای که از عمل وی حاصل می گردد متفاوت می باشد.

 

جرم سرقت کارت عابر بانک

گاهی سارق کارت عابر بانک، رمز کارت را می داند و با علم به این موضوع کارت بانکی را سرقت و در کمتر از چند دقیقه پس از سرقت اقدام به خالی کردن کارت می نماید اما آنچه در حال حاضر معمول و شایع می باشد سرقت های رایانه ای از کارت های بانکی است که گاها به اشکال مختلفی اطلاعات کارت بانکی قربانی  اخذ و در زمانی کوتاه کارت بانکی فرد خالی از وجه می گردد و البته جرایم متعدد و سوء استفاده های دیگری نیز هست که ممکن است با کارت بانکی توسط مجرمین اینترنتی رخ دهد که در حوصله این بحث نمی گنجد.

 

جرم سرقت سگ

سگ حیوانی است که در مکان های مختلف کاربرد متفاوتی نیز دارد، سگ در روستاها و در بین عشایر حکم نگهبان گله های  حیوانات را داراست  و برای این افراد از اهمیت بالایی برخوردار است، در مکان های کم تردد همچون باغ ها و ویلاها و خانه های بزرگ نیز سگ همان وظیفه نگهبانی را عهده دار می باشد.

اما سگ به عنوان حیوان خانگی امروزه در بین بسیاری از افراد شایع است و افرادی بی شماری از این حیوان خانگی در منزل، آپارتمان شخصی خود نگه داری می نماید. بدیهی است که سگ برای همه این افراد مال محسوب می شود که برای این افراد با اهمیت است از این رو سرقت آن باید قابل پیگیری باشد.

 

گذشت شاکی در جرم سرقت

اصل کلی بر این است که جرایم غیر قابل گذشت می باشند چنانچه جرمی قابل گذشت باشد بایستی عنوان آن جرم در لیست جرایم قابل گذشت تصریح شده در قانون ( ماده 104 قانون مجازات اسلامی) بیان شود. جرم سرقت در هیچ نوع آن، قابل گذشت نمی باشد و گذشت و رضایت شاکی خصوصی سبب تبرئه مجرم از قسمت عمومی جرم نمی گردد.

 

راه های اثبات جرم سرقت

سرقت یکی از جرایم کیفری است که در اثبات آن به ادله اثبات جرم کیفری نیاز است. از جمله ادله اثبات جرم سرقت عبارتند از:

• اقرار

اقرار بدین معناست که فردی  به عمل مجرمانه ای که مرتکب شده است اعتراف می نماید. البته کم پیش می آید که مجرم به عمل مجرمانه خویش اعتراف نماید اما گاها مواقعی که سارق دستگیر می گردد به سایر سرقت های ارتکابی خویش نیز اعتراف می نماید و بدین وسیله جرم وی کشف می گردد.

• شهادت شهود

جرم سرقت همچون بسیاری از جرایم با دو شاهد عاقل و بالغ قابل اثبات است. شهود بایستی گواهی دهند که سارق را در حین سرقت مشاهده نموده اند.

• علم قاضی

در اثبات سرقت علم قاضی نقش بسیاری در اثبات این جرم دارد، چراکه گاهی سارق به صورت مخفیانه وارد می شود و بدون اینکه قابل شناسایی باشد متواری می شود در این مواقع مامورین نیروی انتظامی محل سرقت را بررسی و  مدارک لازم را جمع آوری می نمایند که این مدارک می تواند بررسی دوربین های مدار بسته، اثر انگشت و… باشد که در نهایت ممکن است به شناسایی سارق ختم شود که در نهایت زمانی که در محکمه اثبات شود که جرم سرقت واقع شده است، قاضی برای مجرم مجازات در نظر می گیرد.

 

نقش وکیل کیفری در شکایت از جرم سرقت

جای بسی تاسف است که این جرم به شدت شیوع یافته است و در حال حاضر جایگاه یکی از ده اتهام اصلی کشور را در دعاوی کیفری داراست. و پرونده های مطروحه بی شماری در محاکم به جهت نا آگاهی مراجعه کنندگان به شرایط و اصول دادرسی به نتیجه مطلوب ختم نمی گردند و گاهی نیز کلا عنوان جرم سرقت صادق نیست و پرونده با قرار منع تعقیب مواجه می شود. از این رو بهتر است پیش از هر اقدامی در باب شکایت کیفری سرقت با مشاور حقوقی و وکیل کیفری متخصص مشورت و هم فکری لازم صورت گیرد.

وکیل کیفری فردی است که به جهت تخصص در علوم جنایی و کیفری بهتر می تواند جرایم کیفری را به سر منزل مقصود هدایت نماید. گروه وکلای وکیل پرس گروهی از وکلای کیفری تهران را که به صورت تخصصی دعاوی کیفری را، پیگیری می نمایند گرد هم آورده است .

وکلا و کارشناسان و مشاوران حقوقی مزبور در کلیه دعاوی کیفری و مصادیق متنوع جرم سرقت می توانند به شما خدمات ویژه ای را ارائه دهند.

از جمله خدمات گروه وکلای وکیل پرس:

• مشاوره تلفنی رایگان با وکیل کیفری متخصص
• مشاوره گروهی با وکلای کیفری متخصص تنها با پرداخت حق الوکاله یک وکیل متخصص
• تنظیم کلیه اوراق قضایی، شکواییه، لوایح، انعقاد انواع قراردادها و…
• قبول وکالت در کلیه دعاوی کیفری از جمله: سرقت، خیانت در امانت، کلاهبرداری، انتقال مال غیر، تهدید، توهین و فحاشی و….
• در جریان قرار دادن موکلین از روند اجرایی دعاوی مطروحه در محاکم رسیدگی کننده از طریق تلفنی و حضوری

جهت اخذ مشاوره تلفنی با وکیل کیفری متخصص هم اکنون تماس بگیرید.