ازدواج موقت چگونه است و چه حقوقی برای زن در آن وجود دارد؟

حقوق زن در ازدواج موقت ، جزو مواردی است که گاهی مغفول واقع میشود و برخی اطلاعات دقیق قانونی و شرعی از حقوق زن در عقد موقت ندارند. مشاوران حقوقی، اکثرا اعتقاد دارند که برای این قبیل موضوعات باید از وکیل خانواده متبحر ، مشورت گرفته شود. در این مقاله به مطالبی از قبیل : مهریه در عقد موقت، میزان عده در عقد موقت ، نحوه خواندن صیغه در ازدواج موقت، طلاق در عقد موقت، نفقه در ازدواج موقت و … پرداخته ایم.

گروه وکلای وکیل پرس، با در اختیار داشتن وکلای پایه یک دادگستری ماهر، آمادگی دارد تا اگر شما نیاز به مشاوره حقوقی آنلاین یا مشاوره حقوقی یا تلفنی داشتید، در حد توان، پاسخگوی نیازهای شما باشد.

عقد موقت

عقد موقت، عقد منقطع، عقد متعه همگی به معنای ازدواج موقت می باشند که البته در بین عامه مردم به صیغه موقت نیز شهرت دارد.

عقد موقت به عقدی گفته می شود که برای مدت معینی واقع می گردد. عقد موقت با اتمام مدت مشخص شده در عقد نکاح به پایان می رسد و نیازی به طلاق در این نوع عقد وجود ندارد.

مدت در عقد نکاح باید مشخص و معین باشد و این موضوع در ماده 1076 قانون مدنی نیز آمده است.

در عقد موقت نیز رابطه کامل زناشویی بین زن و مرد شکل می گیرد  اگرچه بین نکاح موقت و نکاح دائم تفاوت هایی وجود دارد از جمله، در مهریه زن در ازدواج موقت، ارث زن در ازدواج موقت، عده زن در نکاح موقت و….

در ادامه به بررسی شرایط عقد موقت و احکام صیغه موقت پرداخته می شود.

 نحوه خواندن صیغه عقد موقت

صیغه موقت، صیغه ای است که جهت ازدواج موقت بین زن و مرد  خوانده می شود و با خوانده شدن صیغه عقد موقت زن و مرد تا مدتی که اعلام نموده اند در عقد نکاح یکدیگر باقی می مانند.  متن صیغه محرمیت به 4 روش می تواند خوانده شود.

روش اول:

ممکن است مرد صیغه ازدواج موقت را بخواند و نقش عاقد را در این مورد بر عهده گیرد.

مرد بایستی بگوید:

زَوَّجتُ مُوَکِّلَتِی (اسم زن) نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم

و سپس زن باید پاسخ دهد: قَبِلتُ التَّزویج

روش دوم:

 ممکن است زن صیغه عقد موقت را قرائت کند و نقش عاقد را زن بر عهده گیرد.

زن لازم است که از مرد برای خواندن صیغه عقد موقت وکالت بگیرد و بگوید:

 زَوَّجتُک نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم

 وسپس لازم است به وکالت از مرد بگوید: قَبِلتُ التزویج لموکِّلی (نام مرد)

روش سوم:

 روش دیگری برای خواندن صیغه عقد موقت این است که هر کدام از زن و مرد صیغه متناسب با خود را بخوانند.

در ابتدا زن باید بگوید:

زَوَّجتُکَ نَفسِی فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهرِالمَعلُوم

سپس مرد باید پاسخ دهد:

 قَبِلتُ التَّزویجَ

روش چهارم:

ممکن است قرائت صیغه ازدواج موقت به فرد ثالثی اعطا شود در این صورت، چنانچه فرد ثالثی بخواهد صیغه عقد نکاح را منعقد نماید در ابتدا بایستی از زن و مرد وکالت داشته باشد. لازم است که به وکالت از دختر چنین بگوید:

 زَوَّجتُ مُوکِّلَتی (نام زن) مُوَکَّلی (نام مرد) فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ عَلَی المَهر المَعلُوم

سپس به وکالت از آقا بگوید: قَبِلتُ التَّزویجَ لِمُوَکِّلی (نام مرد)

مهریه در ازدواج موقت

مهریه حقی است از زن که بر عهده مرد می باشد و به محض انعقاد عقد نکاح، بایستی به زن پرداخت گردد. اما مهریه در عقد موقت بحث دیگری دارد و آن این است که اساس عقد موقت مهریه است و چنانچه در عقد موقت مهریه مشخص نگردد، عقد موقت باطل است.

این موضوع در ماده 1095 قانون مدنی هم آمده است:

“در نکاح منقطع عدم مهر در عقد، موجب بطلان است.”

از این رو لازم است که حتما در عقد موقت مهریه قید گردد. میزان مهریه در عقد موقت به تراضی طرفین برمیگردد

زن در عقد موقت به محض خوانده شدن عقد نکاح، مالک مهریه می گردد و این موضوع به نزدیکی زن و مرد ارتباط ندارد و حتی چنانچه مرد با زن در عقد موقت تا آخر مدت عقد موقت نزدیکی هم نکند باز هم مرد بایستی مهریه مشخص شده وی را پرداخت نماید.

حتی چنانچه زن در عقد موقت پیش از پایان مدت اتمام عقد نکاح موقت فوت نماید، باز هم مستحق مهریه می باشد و مهریه به وی تعلق می گیرد و فوت زن سبب سقوط مهریه نمی گردد.

نفقه در عقد موقت

نفقه در عقد موقت جایگاهی ندارد و نفقه تنها به زن در عقد دائم تعلق می گیرد. و این امر از نص صریح ماده1106 قانون مدنی استنباط می گردد. در این ماده بیان شده است که،

در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است و صحبتی از عقد موقت نشده است. و از طرفی دیگر در ماده 1113 قانون مدنی آمده است که به زن در عقد موقت نفقه تعلق نمی گیرد مگر اینکه این موضوع در  عقد موقت شرط شده باشد که در این صورت چون توافق است به آن ترتیب اثر داده می شود.

آیا می دانید:

آیا ثبت ازدواج موقت الزامی است؟

جدایی در عقد موقت

جدایی زن و مرد از یکدیگر  به وسیله طلاق رخ می دهد و مخصوص نکاح دائم است و در عقد موقت، زن پس از پایان مدت عقد نکاح موقت از زوجیت مرد خارج می شود و دیگری نیازی به طلاق و تشریفات آن وجود ندارد.

قانون گذار در ماده1139 قانون مدنی راه های قطع رابطه زوجیت در نکاح موقت را بیان داشته است.

“طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطعه به انقضای مدت یا بذل آن از طرف شوهر از زوجیت خارج می‌شود.”

جدایی در عقد موقت با پایان یافتن مدت عقد موقت و یا با بخشیده شدن مدت عقد از طرف شوهر رخ می دهد.

ارث در عقد موقت

قانون گذار در ماده 864 قانون مدنی زن و شوهر را واجد صلاحیت جهت ارث بردن از یکدیگر قرار داده است و چنین بیان داشته است که:

“از جمله اشخاصی که به موجب سبب ارث میبرند هر یک از زوجین است که در حین فوت دیگری زنده باشد.”

 اما از طرفی دیگر ارث را ویژه نکاح دائم قرار داده است و زنی را مستحق ارث بردن می داند که در عقد دائم مردی باشد و زن در ازدواج موقت مشمول ارث مرد نمی گردد.

ماده940 قانون مدنی صراحتا اعلام نموده است که در نکاح موقت ارث به زن تعلق نمی گیرد. ماده چنین بیان می نماید:

 “زوجین که زوجیت آنها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند از یکدیگر ارث میبرند.”

عده در ازدواج موقت

عده به معنای مدتی است که زن تا پایان آن نمی تواند ازدواج نماید و باید مدت عده، سپری شود تا زن بتواند مجددا ازدواج نماید. مدت عده در عقد ازدواج موقت برای زنی که عادت زنانگی می بیند، دو طهر است. دو طهر معادل 45 روز می باشد برای زنی که به اقتضای سن ممکن است عادت زنانگی نبیند.

قانون گذار در این باره در ماده1152 قانون مدنی چنین آورده است:

“عده طلاق و فسخ نکاح و بذل مدت و انقضاء آن در مورد نکاح منقطع در غیر حامل، دو طهر است مگر اینکه زن با اقتضای سن عادت‌ زنانگی نبیند که در این صورت ۴۵روز است.”

مشاوره حقوقی عقد موقت

عقد ازدواج موقت یا عقد منقطع و یا به عبارتی دیگر عقد متعه، دارای شرایط ویژه  ای می باشد که برخی از آن ها در این مقاله عنوان شد اما بازهم ممکن است سوالات بی شماری در ذهن شما وجود داشته باشد که پاسخ آنها را دریافت ننموده باشید، از این رو توصیه می شود پیش از هر اقدامی با مشاور حقوقی خانواده و وکیل پایه یک دادگستری دعاوی خانوادگی که به قوانین حقوقی اشراف کامل دارد مشاوره و هم فکری نمایید.

برخی سوالات متداول در حوزه ازدواج موقت:

عده زن باردار در نکاح منقطع چه مقدار است؟

عده زن باردار در نکاح موقت تا زمان وضع حمل او است. چنانچه زن در ازدواج موقت باردار شود و مدت عقد موقت هم به پایان برسد، در این صورت زن بایستی تا زمانی که نوزاد او متولد می شود عده نگه دارد و به عقد دایم یا موقت دیگری درنیاید.

 آیا می توان صیغه عقد موقت را تلفنی خواند؟

در این باره طبق آراء بیشتر مراجع خواندن صیغه عقد نکاح به صورت تلفنی جایز است البته آیت الله مکارم شیرازی خواندن صیغه عقد موقت را تنها در صورت حضوری مجاز می داند.

جهت مشاوره حقوقی تلفنی در مورد عقد موقت با وکیل پایه یک دعاوی خانوادگی در تماس باشید.