فرجام خواهی چیست و چه حکم هایی غیر قابل فرجام خواهی هستند؟

فرجام خواهی به عنوان یکی از روش های فوق العاده شکایت از آراء دادگاه ها است که با شرایط ویژه ای صورت می پذیرد. با شنیدن عبارت فرجام خواهی ، احتمالا سوالات متدوال زیادی به ذهن ما متبادر می شود. سوالاتی از قبیل : فرجام خواهی چیست؟ تفاوت فرجام خواهی با تجدید نظر چیست ؟ چه حکم هایی غیر قابل فرجام خواهی هستند؟ مهلت برای فرجام خواهی در یک پرونده چقدر است ؟ و اینکه مراحل انجام فرجام خواهی به چه شکلی به اجرا در می آید ؟

فرجام خواهی

فرجام خواهی، اعتراضی است که نسبت به یک رای در دیوان عالی کشور صورت می گیرد. البته نوع این اعتراض با سایر اعتراضات متفاوت می باشد، چراکه در این نوع از اعتراض، رای صادره تنها از نظر منطبق بودن و یا نبودن با موازین شرعی و مقررات قانونی مورد بررسی قرار می گیرد و چنانچه رای مورد اعتراض از نظر مقررات شرعی و قانونی ایراد داشته باشد در این صورت رای صادره رد می گردد.

به عبارت دیگر فرجام خواهی یکی از طرق فوق العاده شکایت از آراء صادره از محاکم می باشد و محدود به موضوعات خاص و ویژه ای می گردد.

لازم به ذکر است که در دیوان عالی کشور رسیدگی به اعتراضات به صورتی متفاوت از سایر طرق اعتراضی است ، چراکه دیوان عالی کشور تنها رسیدگی شکلی می نماید و وارد ماهیت دعوا نمی گردد و اگر رای مورد اعتراض در مرحله بدوی یا تجدیدنظر را تایید نماید،

آن را ابرام و چنانچه از نظر دیوان عالی کشور رای صادره مشکل قانونی و شرعی داشته باشد آن را رد می نماید و جهت بررسی مجدد به شعبه صادر کننده رای اعاده می نماید.

فرجام خواهی در دیوان عالی کشور شامل چه احکامی است؟

آراء قابل فرجام در قانون احصا شده اند، از این رو نمی توان بر خلاف قانون عمل نمود و آرایی که قابلیت فرجام ندارند را قابل اعتراض محسوب نمود.

آراء قابل فرجام خواهی عبارتند از:

1. آرائی که از دادگاه بدوی( ابتدایی) صادر می گردند و نسبت به آن ها تجدیدنظر خواهی صورت نگرفته است دیگر قابلیت تجدیدنظر خواهی را ندارند مگر اینکه موضوع دعوا یکی از موارد احصایی قانون گذار باشند.

• حکم های صادره که میزان خواسته آن ها بیشتر از بیست ملیون ریال می باشد.
• حکم های صادره درباب اصل نکاح و فسخ نکاح، طلاق، نسب، حجر، وقف، حبس، تولیت، ثلث.

2. آرائی که از دادگاه تجدیدنظر صادر می گردند قابلیت اعتراض و فرجام خواهی را ندارند مگر اینکه یکی از موارد احصایی قانون گذار باشند. که عبارتند از: حکم های صادره در باب اصل نکاح و فسخ نکاح، طلاق، نسب، حجر، وقف

قرارهای قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور کدامند؟

برخی از قرارها که از دادگاه بدوی یا تجدید نظر صادر می گردند قابلیت فرجام خواهی را دارا می باشند، البته در صورتی که اصل حکم راجع به آن ها نیز قابلیت فرجام خواهی در دیوان عالی کشور را داشته باشند. قرار های مزبور عبارتند از:

1. قرار ابطال یا رد دادخواستی که از دادگاه بدوی یا تجدیدنظر صادر شده باشد.
2. قرار سقوط دعوا یا عدم اهلیت هریک از طرفین دعوا چه از دادگاه بدوی و چه از دادگاه تجدیدنظر صادر شده باشند.

حکم های غیر قابل فرجام خواهی

اگرچه قانون گذار آراء قابل فرجام را بیان نموده است اما در ماده ای دیگر برخی از احکام را از قابلیت فرجام خارج نموده است، حتی اگر این احکام جز موارد قابل فرجام خواهی احصایی قانون گذار باشند. این موارد عبارتند از:

• حکم های صادره از دادگاه که بر پایه اقرار صادر شده باشند.
• حکم های صادره بر پایه نظر یک یا چند کارشناس که طرفین دعوا نیز نظر آن ها را خاتمه دهنده دعوا محسوب نموده باشند.
• حکم هایی که بر پایه سوگندی صادر می گردند که خاتمه دهنده دعواست.
• حکم هایی که ممکن است در ضمن رسیدگی و یا بعد از رسیدگی در مورد متفرعات دعوا صادر گردد ، که متفرعات مذکور راجع به اصل دعوایی است که قابلیت فرجام خواهی ندارند.
• حکم هایی که بر پایه قوانین خاص صادر می گردند و غیر قابل فرجام خواهی می باشند.

جهات فرجام خواهی

1. چنانچه دادگاه صادر کننده حکم صلاحیت ذاتی نداشته باشد. و رایی را صادر کرده باشد ، امکان اعتراض به چنین رای صادر شده ای وجود دارد.
2. در صورتیکه دادگاه صادر کننده حکم صلاحیت محلی نداشته باشد، البته صلاحیت محلی بایستی مورد اعتراض واقع شود که از جهات تجدید نظر محسوب گردد.
3. زمانی که از دادگاه بدوی یا تجدیدنظر رایی صادر گردد که از نظر قانون یا شرع نقض داشته باشد و خلاف آن ها باشد.
4. عدم رعایت مقررات و اصول دادرسی و قواعد آمره در مواقعی که به درجه ای باشد که رای صادره را از اعتبار بیندازد.
5. مغایرت داشتن آرایی که بین اصحاب دعوای واحد و با اسباب دعوا واحد صادر شده باشند. در چنین مواقعی رای موخر فاقد اعتبار می باشد البته رای نخست نیز بایستی مورد بررسی قرار گیرد و در صورتی که دلایلی جهت پذیرش آن باشد احتمال قبول آن نیز وجود دارد.
6. چنانچه تحقیقات انجام گرفته ناقص باشد و یا اینکه به دلایل و اظهارات طرفین در مراحل بدوی و تجدیدنظر توجه نشده باشد.

مراحل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور

گام اول:

اولین مرحله از فرجام خواهی تقدیم دادخواست می باشد. دادخواست بایستی به دفتر شعبه صادر کننده رای فرجام خواسته تقدیم گردد. دفتر شعبه ممکن است حسب مورد دادگاه بدوی و یا دادگاه تجدید نظر باشد.

گام دوم:

مدیر دفتر شعبه مذکور دادخواست را از لحاظ شکلی بررسی می نماید تا مشخص شود که دادخواست کامل است یا ناقص.

گام سوم:

چنانچه دادخواست کامل باشد برای فرجام خوانده ارسال می گردد و مهلتی 20 روزه جهت پاسخ به وی داده می شود.

گام چهارم:

پس از اینکه مهلت 20 روزه ای که به فرجام خوانده اعطا میگردد چه پاسخی از جانب او داده شود و چه جوابی داده نشود دادخواست فرجام خواهی به دیوان عالی کشور ارسال می گردد.

مهلت فرجام خواهی چقدر است؟

مهلت فرجام خواهی نسبت به افرادی که مقیم ایران هستند و افرادی که مقیم خارج از کشور می باشند متفاوت است. این مهلت برای افراد مقیم ایران 20 روز و برای افراد مقیم خارج از کشور 2 ماه می باشد.

مهلت مزبور از تاریخ ابلاغ رای قطعی و یا زمان قطعی شدن رای صادره از دادگاه بدوی و یا تجدید نظر  می باشد.

زمانی که رای از دادگاه بدوی صادر می گردد، به طریق عادی قابل تجدیدنظر در دادگاه تجدید نظر می باشد. قانون گذار در این باره مهلتی 20 روزه را برای متقاضی تجدید نظر قرار داده است که وی می تواند در این مدت به رای صادره اعتراض نماید و زمانی که مهلت مزبور منقضی گردد، مهلت 20 روزه دیگری نیز جهت فرجام خواهی به متقاضی تجدید نظر اعطا می گردد.

اما چنانچه رای صادره از دادگاه تجدید نظر باشد در این صورت مهلت تجدید نظر عادی وجود ندارد و متقاضی تجدیدنظر بایستی به طریق فوق العاده و از طریق فرجام خواهی اعتراض خود را به رای نشان دهد.

تفاوت فرجام خواهی با تجدید نظر چیست؟

فرجام خواهی از طرق فوق العاده شکایت و اعتراض از احکام می باشد یعنی این مجوز تحت شرایطی خاص و در موارد خاصی که قانون گذار احصا نموده است به متقاضی اعطا می گردد. اما تجدیدنظر از طرق عادی شکایت می باشد که چنانچه در مرحله بدوی رایی صادر گردد، متقاضی تجدید نظر می تواند در دادگاه تجدیدنظر معترض گردد.

رسیدگی فرجامی در دیوان عالی کشور شکلی است و دادگاه وارد ماهیت دعوا نمی گردد و تنها رای صادره را تایید و یا نقض می نماید و به مرجع صادر کننده جهت صدور حکم ارجاع می دهد. اما رسیدگی در دادگاه تجدید نظر ماهوی است و زمانی که پرونده به دادگاه تجدید نظر ارجاع می گردد دادگاه تجدیدنظر وارد ماهیت دعوا  نیز می گردد و رای صادر می نماید.

وکیل پایه یک دادگستری چه نقشی در دعاوی حقوقی دارد؟

وکیل پایه یک دادگستری فردی است که دارای پروانه وکالت می باشد و بر قوانین اشراف کامل دارد و به جز تسلط بر قوانین با آراء وحدت رویه و رویه های قضایی محاکم نیز آشناست و اصول و تشریفات دادرسی را به خوبی می داند، از این رو در دعاوی ارجاعی به درستی می داند که  در هر موضوع ارجاعی به چه قوانین و مقرراتی  استناد نماید.

اگرچه شاید چنین به نظر برسد که دعاوی مشابه دارای را حل های مشابه نیز می باشند اما در واقع هر دعوی نیازمند بررسی موردی است و هر دعوا راه حل ویژه خود را می طلبد و تشخیص این امر از وکیلی ساخته است که در موضوع ارجاعی با مورد های متعددی رو به رو شده باشد.

وکیل حقوقی وکیل پرس چه خدماتی را ارائه می دهد؟

امروزه با گسترش ارتباطات، مسائل حقوقی رخ می دهد که شاید در گذشته کمتر رخ می داد، به عبارت دیگر جامعه امروز به سوی تخصص گرایی در حرکت است و این موضوع در امر وکالت و مشاوره حقوقی نیز کاملا هویدا شده است، در گذشته تصور بر این بود که صرف دارا بودن پروانه وکالت جهت اخذ هر پرونده ای کافی است، اگرچه هم اکنون نیز وکلا مجاز به اخذ هر پرونده ای می باشند اما بحث در تخصص است و اینکه موضوع ارجاعی تا چه اندازه به نتیجه نزدیک می گردد.

گروه وکلای وکیل پرس با گرد هم آوری گروهی از وکلای پایه یک دادگستری و کارشناسان حقوقی که همگی دارای سابقه مفید و تخصص می باشند، بستری را فراهم آورده است که کلیه موضوعات حقوقی به صورت تخصصی مورد بحث و بررسی قرار گیرند تا بدین وسیله رسیدن به نتیجه مطلوب فراهم گردد.

از مزیت های گروه وکلای وکیل پرس:

• ارائه مشاوره تلفنی رایگان با وکیل متخصص در حوزه مربوطه
• ارائه مشاوره حضوری با جمعی از وکلای متخصص در موضوع ارجاعی شما، با پرداخت تنها هزینه یک وکیل متخصص
• قبول وکالت در کلیه موضوعات حقوقی، کیفری، ثبتی، ملکی و…
• در جریان قرار دادن موکلین از روند اجرایی پرونده در محاکم دادگستری به صورت تلفنی و حضوری

تفاوت اصلی فرجام خواهی با تجدیدنظر در چیست؟

تجدیدنظر از طرق عادی شکایت می باشد اما فرجام خواهی از طرق فوق العاده شکایت و اعتراض از احکام است

مهلت فرجام خواهی چقدر است؟

برای افراد مقیم ایران 20 روز و برای افراد مقیم خارج از کشور 2 ماه می باشد.

مهلت فرجام خواهی در صورتی که دلیل فرجام خواهی مغایرت دو حکم صادره باشد از چه زمانی است؟

مهلت فرجام خواهی در مواقعی که دلیل فرجام خواهی مغایرت دو حکم باشد از تاریخ ابلاغ آخرین رای می باشد نه تاریخ رای موخر، چراکه ممکن است رای آخر زودتر به دست افراد برسد، از این رو قانون گذار چنین مقرر داشته است که از تاریخ ابلاغ آخرین رای مهلت فرجام خواهی محاسبه گردد.

جهت اخذ مشاوره تلفنی رایگان با وکیل حقوقی متخصص هم اکنون تماس بگیرید.