هزینه انحصار وراثت

وقتی فردی فوت می کند دارایی اش به وراث او منتقل می گردد و این انتقال از طریق فرآیند انحصار وراثت انجام می شود. حال وراث مختار هستند که این ارث را بپذیرند یا نه. در واقع انحصار وراثت به این معنا است که وراث متوفی همگی شناسایی شده و سهم الارث هر یک از آنها مشخص می شود. مطابق ماده 1002 قانون مدنی، مرجع صدور گواهی انحصار وراثت، شورای حل اختلاف محل سکونت شخص متوفی است. در این مقاله سعی نموده ایم به صورت ساده به موضوع هزینه انحصار وراثت و مراحل اخذ آن بپردازیم. با ما همراه باشید.

گواهی انحصار وراثت میزان سهم الارث هر یک از وراث را مشخص می کند و به همین دلیل است که اهمیت دارد. وراث یا هر یک از افراد ذی نفع برای انجام هر اقدام حقوقی مربوط به املاک و دارایی های فرد متوفی، به گواهی انحصار وراثت نیاز خواهند داشت. در نتیجه می توان اینطور گفت که بدون وجود گواهی انحصار وراثت به هیچ عنوان امکان انتقال ترکه یا تقسیم اموال و یا مراجعه به ادارات دولتی و بانک ها برای وراث فرد متوفی وجود ندارد و هیچ یک از آنها حق دخل و تصرف در اموال متوفی را نخواهند داشت.

آنچه که در هفته آینده از وکیل پرس خواهید دید

مراحل گرفتن گواهی انحصار وراثت

شروع فرآیند انحصار وراثت با مراجعه به شورای حل اختلاف است. با مراجعه به شورای حل اختلاف یک فرم استشهادیه دریافت خواهید کرد که باید آن را پر کرده و به یکی از دفاتر اسناد رسمی تحویل دهید. حال می توانید دادخواست خود را ثبت کرده و به همراه مدارک مورد نیاز به دفاتر خدمات قضایی تحویل دهید.

استشهادیه گفته شده با حضور سه شاهد در یکی از دفاتر اسناد رسمی تکمیل می شود. این سه شاهد در دفترخانه حضور پیدا کرده و لیستی از وراث تهیه می نمایند و این لیست به امضای این سه شاهد و دفتر اسناد رسمی خواهد رسید. هزینه دریافت این گواهی برای هر شاهد 60 هزار تومان است.

مدارک لازم برای انحصار وراثت

مدارک لازم برای انحصار وراثت به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند: مدارک مربوط به متوفی و مدارک مربوط به وراث.

مدارک مربوط به متوفی

مدارک متوفی شامل اصل و کپی موارد زیر می شود:

• گواهی فوت
• شناسنامه
• کارت ملی

گواهی فوت توسط اداره ثبت احوال صادر می شود که در ادامه شناسنامه ی متوفی را باطل می کنند. در حال حاضر این گواهی در برخی از استان ها به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه درخواست گواهی فوت بدون نیاز به مراجعه حضوری قابل اخذ است.

مدارک مربوط به وراث

• اصل و کپی مصدق شناسنامه تمامی وراث و افراد ذی نفع
• استشهادیه
• عقدنامه همسر دائمی فرد متوفی

اگر متوفی وصیت نامه داشته باشد باید به دادخواست ضمیمه شود. تکلیف وصیت نامه باید حداقل 3 ماه پس از فوت متوفی روشن شود. در غیر این صورت از درجه اعتبار ساقط خواهد شد.

هزینه انحصار وراثت

به طور کلی هزینه های مربوط به انحصار وراثت صرفا شامل هزینه دادرسی و هزینه های مربوط به حق الوکاله وکیل می شود. هزینه دادرسی برای صدور گواهی انحصار وراثت با توجه به مدارک و پیوست های ارائه شده مبلغی بین 140 تا 200 هزار تومان خواهد بود. موارد مختلفی می توانند بر برآورد هزینه انحصار وراثت تاثیرگذار باشند. این موارد عبارتند از انتخاب وکیل و حق الوکاله ی او و تعداد وراثی که مدارک هر یک از آنها باید بررسی شود و غیره. البته پیش از این برای چاپ آگهی در روزنامه نیز هزینه دریافت می شد اما هزینه چاپ آگهی از ابتدای سال 1400 برای پرونده های مربوط به حصر ورثه رایگان محاسبه می شود.

درباره هزینه حق الوکاله وکیل نیز می توان گفت که وکلا برای پرونده های مختلف هزینه ی متفاوتی دریافت می کنند. این هزینه با توجه به موارد مختلفی تعیین می شود مانند میزان پیچیدگی پرونده، تجربه ی وکیل در به ثمر رساندن پرونده های مشابه موفق و غیره. اما به طور کلی معمولا هزینه حق الوکاله دریافتی وکیل برای پرونده های این چنینی از 2 میلیون تومان شروع می شود.

به جز این موارد هزینه های جانبی دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد. برای مثال ممکن است متوفی به افرادی بدهکار بوده باشد که در این صورت باید هزینه های مربوط به این بدهکاری از اموال وی کسب شود. همچنین مهریه ی همسر متوفی نیز از اموال کم شده و پس از آن انحصار وراثت صورت می گیرد.

مالیات بر ارث

علاوه بر موارد گفته شده، تسلیم اظهارنامه مالیات بر ارث نیز اهمیت دارد. اگر وراث قصد تقسیم و انتقال ماترک به دیگری را داشته باشند نیاز است تا این اظهارنامه مالیاتی را دریافت نمایند.

مالیات بر ارث با توجه به طبقه ی وارث متفاوت است و شامل موارد بسیاری می شود. وراث به طور کلی با توجه به قانون مدنی به سه طبقه تقسیم می شوند.

طبقه اول شامل همسر متوفی، پدر و مادر او، فرزندان و در نبود آنها نوه یا نوه ها می شود.

طبقه دوم شامل پدربزرگ و مادربزرگ و خواهر و برادر و یا فرزندان آنها می شود.

طبقه سوم شامل عمه، عمو، دایی، خاله و فرزندان آنها می شود و در نهایت در صورت نبود این افراد، نوبت به عمه، عمو، خاله و دایی پدر و مادر متوفی می رسد.

زن و شوهری که به عقد دائم هم بوده باشند در تمامی این طبقات جزو وراث حساب می شوند.

حال افراد هر یک از این طبقات برای دریافت سهم الارث باید مالیات بر ارث متفاوتی پرداخت نمایند.

طبقه اول کمترین مالیات بر ارث را پرداخت می نمایند و طبقه سوم بیشترین مالیات را می پردازد.

تاخیر در تسلیم اظهارنامه مالیاتی برای متوفیانی که بعد از سال 1395 فوت شده باشند مشمول جریمه نخواهد شد. به طوری که می توان تنها مالیات یکی از دارایی های متوفی را پرداخت و مابقی را به بعد موکول کرد.

نکات مهم در مورد انحصار وراثت

گواهی انحصار ورثه دو نوع است؛ یکی انحصار وراثت نامحدود و دیگری انحصار وراثت محدود. اگر بعدا بخواهید ملک یا هر مالی که به صورت ورثه ای به شما منتقل شده باشد را بفروشید، باید گواهی انحصار ورثه نامحدود داشته باشید. از لحاظ هزینه دریافت گواهی، تفاوتی بین این دو وجود ندارد و مهمترین تفاوت آنها در مدت زمان رسیدگی است.

همانطور که گفته شد یکی از مراحل مهم دریافت گواهی انحصار وراثت از نگاه قانون ، چاپ آگهی در روزنامه است. این کار به این دلیل انجام می شود که وراث و افراد ذی نفع مطمئن شوند که به جز این تعداد، فرد دیگری به عنوان وارث وجود ندارد. چرا که اگر بعدا فردی به عنوان وارث فرد فوت شده مشخص شود، آنگاه عمل انحصار وراثت کلاهبرداری به شمار می رود. چاپ آگهی برای دریافت گواهی انحصار وراثت نامحدود اجباری است و از زمان چاپ آگهی تا صدور گواهی حدود یک ماه زمان لازم است.

برای چاپ این آگهی لازم نیست شما کار خاصی انجام بدهید. همانطور که گفته شد هزینه چاپ آگهی از سال 1400 رایگان بوده و توسط خود شعبه شورای حل اختلاف به انجام می رسد.

هر یک از وراث می توانند از مرجع صادر کننده گواهی انحصار وراثت، درخواست کپی برابر اصل گواهی انحصار وراثت را داشته باشند.

امکان اعتراض به حکم انحصار وراثت وجود دارد و در این زمینه محدودیت زمانی مشخصی هم قید نشده است. هر یک از وراث در صورتی که نسبت به سهم الارث تعیین شده اعتراضی داشته باشد می تواند این اعتراض را ثبت کرده و پیگیری نماید.

اگر کسی از فرد فوت شده طلب داشته اما وراث متوفی برای دریافت گواهی انحصار وراثت اقدام نکرده باشند، آن گاه آن فرد می تواند به عنوان یکی از افراد ذی نفع، با مراجعه به شورای حل اختلاف برای صدور گواهی انحصار وراثت اقدام کند.

همانطور که گفته شد تمامی افرادی که به هر نحوی جزو وراث یا افراد ذی نفع باشند باید نام آنها در استشهادیه گفته شده ذکر شود. این افراد حتی شامل نطفه ای که دنیا آمده و حتی بعد از تولد بلافاصله فوت شده باشد نیز می شود.

وکیل انحصار وراثت

وکلا معمولا نیمی از هزینه رسیدگی به پرونده های مربوط به انحصار وراثت را پیش از شروع روال پرونده و نیم دیگر را پس از اتمام کار دریافت می نمایند. کمک گرفتن از یک وکیل معمولا انتخاب خوبی برای پرونده های مربوط به انحصار وراثت به شمار می رود. وکیل می تواند با در دست گرفتن روال پرونده به راحتی تمام کارها را به نیابت از وراث یا افراد ذی نفع انجام داده و تاثیر بزرگ روی پیشبرد هر چه سریع تر پرونده داشته باشد.

تهیه استشهادیه را نیز می توانید بر عهده وکیل بگذارید اما احتمالا باید هزینه بیشتری را برای حق الوکاله بپردازید.

پرونده های مربوط به انحصار وراثت پیچیدگی های قابل توجهی دارند. به خصوص اگر تعداد وراث و افراد ذی نفع زیاد باشد و یا فرد متوفی اموال قابل توجهی از خود به ارث گذاشته باشد. این پرونده ها می توانند متشنج باشند و یا بسیاری از افراد ذی نفع به دلیل رودربایستی یا غیر نتوانند حق خود را دریافت نمایند. تمامی این موارد ایجاب می کند که حتما برای پیشبرد پرونده های این چنینی از یک وکیل کمک گرفت و یا حداقل با یک وکیل مشورت کرد. وکلا می توانند بدون نیاز به حضور هیچ یک از وراث، به راحتی پرونده را مدیریت کرده و با طی کردن روال حقوقی و دادگاهی، در کمترین زمان نسبت به دریافت گواهی انحصار وراثت اقدام نمایند.

همین حالا می توانید برای مشاوره با گروه حقوقی وکیل پرس اقدام نماید. وکلای ما در وکیل پرس 24 ساعته پاسخگوی سوالات حقوقی شما خواهند بود و به شما کمک می کنند تا روال پرونده را به درستی و با کمترین استرس پیش ببرید.

برخی سوالات متداول در خصوص هزینه انحصار وراثت

هزینه دادرسی برای صدور گواهی انحصار وراثت چقدر است؟

مبلغی بین 140 تا 200 هزار تومان می باشد

هزینه حق الوکاله دریافتی وکیل برای پرونده های انحصار وراثت چقدر است؟

مبلغ 2 میلیون تومان می باشد

شماره تماس 24 ساعته برای ارتباط به وکیل تقسیم ارث