استرداد جهیزیه بدون سیاهه

طرح دعوی استرداد جهزیه توسط زوجه، زمانی قابلیت پذیرش داشته و به نتیجه رسیده، که زوجه بتواند با ارائه ادله ای، مالکیت خود را به اثبات برساند و بدین طریق بتواند درصدد الزام زوج به بازگرداندن وسایلی که قانونا متعلق به او بوده برآید

مفهومی که از این پاراگراف برمی آید این است تا زمانی که زوجه نتواند مالکیت خود را به دادگاه اثبات کند فرض بر آن است که اثاثیه مذکور توسط زوج تهیه شده و این وسایل مشترک متعلق به زوجه است چرا که حسب ماده 1107 قانون مدنی قانون گذار تهیه نیازهای متعارف از قبیل اثاث منزل را بر عهده زوج نهاده و اینکه حالا بر حسب عرف جامعه این وظیفه بر عهده زوجه نهاده شده خوب بحثی جدا است !!!

پس وقتی تهیه وسایل جهزیه بر عهده زوجه قرار گرفت بدون در نظر گرفتن  بحث رودربایستی باید فاکتوری از لیست جهزیه که قرار است توسط زوجه به منزل زوج منقل شود تهیه گردد و به امضای آقای داماد و شهادت چند نفر شاهد عاقل و عادل برسد این موضوع زمانی برای زوجه حائز اهمیت می گردد که بعد از چند سال زندگی مشترک تصمیم به پایان دادن به زندگی مشترک خود میگیرند. در صورت وجود داشتن لیست سیاهه زوجه به راحتی می تواند با استناد به آن مالکیت خود را به اثبات برساند هر چند بهتر است برای جلوگیری از هرگونه انکار این لیست در دفتر خانه اسناد رسمی تنظیم شود و از زوج در امضا گرفته شود هر چند که کمتر مردی حاضر می شود اقدام به انجام چنین کاری بنماید

اما در فرضی که زوجه اقدام به تهیه لیست سیاهه ننموده باشد کمی اثبات کردن مالکیتش دشوار بوده است و ممکن است زوج ادعا نماید که این وسایل منقول به زوجه تعلق نداشته و منکر مالکیت زوجه بشود خوب زوجه در این شرایط می تواند به طرق دیگری مالکیت خود را به اثبات برساند اما خیلی دشوار !

مثلا می تواند به فاکتور وسایلی که خریداری نموده در صورت موجود بودن آن استناد نماید که اکثرا کم پیش می آید کسی فاکتور خرید خود را نگهداری نماید اما باید بدانیم که فاکتور صرفا فقط اماره ای در جهت اثبات ادعای زوجه بوده و ممکن است توسط قاضی هرگز مورد پذیرش واقع نگردد. تهیه استشهادیه توسط زوجه که به امضای شاهدین متعدد رسیده و بیانگر آن بوده که وسایلی که در منزل زوج به عنوان جهزیه تهیه گردیده شده است از آن زوجه بوده و به او تعلق داشته است . البته باید گفت شهادت شهود هم درست است که به عنوان یکی از ادله قابل قبول در دادرسی بوده ولی خوب باید بدانیم که هر شهادتی قابلیت استماع نداشته و شخصی که به عنوان شاهد در محکمه حاضر شده باید شرایطی که در قانون راجع به شهادت شهود گفته شده را دارا بوده باشد

اما حالا فرض کنید که زوجه هیچ ادله ای نداشت که بتواند به عنوان ادله ای در جهت اثبات مالکیتش ارائه دهد در اینجا دادگاه اقدام به تقسیم اموال مذکور کرده و اموالی که در عرف و عادتا تعلق به زوجه گرفته به او داده شده و راجع به اموالی که بین و زن و مرد مشترک بوده و عادتا متعلق به زوجه نداشته و جزو اموال مشترک محسوب شده بر حسب ماده 63 قانون اجرای احکام مدنی راجع به آن تعیین تکلیف خواهد شد.

همچنین بخوانید:

امتناع زوج از استرداد جهیزیه

برخی از سوالات متداول :

چنانچه زوجه نتواند مالکیت خود را نسبت به جهزیه به هیچ طریقی اثبات نماید و هیچ ادله ای در جهت اثبات ادعایش داشته باشد چگونه می تواند جهزیه خود را مسترد کند ؟

در این حالت زوجه برای استرداد جهزیه خود این وظیفه را به دادگاه موکول نموده، و دادگاه حسب ماده 63 ق اجرای احکام، اقدام به تقسیم وسایل که در منزل زوج بوده نموده و آن دسته از وسایلی که حسب تشخیص دادگاه بر مبنای عرف و عادت متعلق به زوجه می گردد را تعیین نموده و حق استرداد را به زوجه نسبت به آن می دهد

اگر زوجه ای فوت کند آیا ورثه وی می توانند تقاضای استرداد جهزیه اش را از زوج بنمایند؟

از آنجایی که جهزیه حق مالی زوجه بوده لذا همانند مهریه حتی بعد از فوت زوجه هم قابل دریافت بوده و وراث زوجه می توانند خواهان استرداد آن از زوج باشند و از آنجایی که این حق مالی جزو ماترک زوجه محسوب شده، لذا  قابل به ارث رسیدن به وراثش ، از جمله، زوج را خواهد داشت.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص وکیل مطالبه مهریه با شماره تلفن زیر با ما در تماس باشید

نویسنده: خانم فائزه آخوندی کارشناس ارشد حقوقی وکیل پرس